Luchthavensystemen - SEO Economisch Onderzoek

LESSEN VAN BUITENLANDSE MULTI-AIRPORT SYSTEMS 49
Tabel 5.1
Luchthaven
Systeem
New York
Washington
Montreal
Geobserveerde distributieregels in regulatoire multi-airport systems op basis van
case-analyses (Vervolg)
Distributieregel
Effectiviteit (voor zover bekend)
‘Perimeter rule’ New York LaGuardia: vluchten van
meer dan 1500 mijl mogen niet plaatsvinden vanaf
LaGuardia.
Recent: minimale capaciteit vliegtuigen op
LaGuardia (>105-122 stoelen)
‘Perimeter rule’ op Washington National Reagon:
geen vluchten> 1250 mijl
Recent: geen vluchten met meer dan 156 stoelen.
Internationaal verkeer werd gerealloceerd naar de
nieuwe luchthaven Mirabel/Trudeau. Binnenlandse
doorverbindingen ontbraken.
LaGuardia heeft zich hierdoor
ontwikkeld tot regionale
luchthaven die vooral de oostkant
van de VS bedient.
(Inter)nationaal verkeer heeft zich
geconcentreerd op Newark en
JFK.
Dulles heeft zich ontwikkeld tot
(inter)nationale hub. National heeft
vooral een regionale functie.
Recent enkele uitzonderingen op
de ‘perimeter rule’.
Reallocatie is mislukt en alle
verkeer is weer op de oude
luchthaven geconcentreerd.
Vermijden scheiding EU en extra-EU verkeer
Distributieregels, die vergelijkbaar zijn met de regels voor Tokyo en Seoul, en een scheiding
beogen tussen intra-EU en extra-EU verkeer ondermijnen de hub-operatie in een MAS. Een
dergelijke functiescheiding leidt tot een verdergaande uitholling van de hub-operatie omdat
andere hub-carriers waar mogelijk in de niche stappen van de ontbrekende hub-schakels, zoals de
Tokyo case laat zien: Korean Air verbindt de regionale luchthavens in Japan met de rest van de
wereld.
Hybride sturing kan leiden tot suboptimaal functionerend MAS
Verdeling van de bestuurlijke regie over het MAS tussen verschillende overheidslagen is een
risico voor het slagen van een (regulatoir) MAS. Zoals de Kobe-case laat zien, kan een hybride
sturing leiden tot een suboptimaal functionerend systeem. De belangen van de verschillende
overheidslagen kunnen immers divergeren. Deze risico’s kunnen zichtbaar worden in
overcapaciteit en ondercapaciteit in het MAS evenals ondermijning van de hub-functie.
Divergerende belangen luchthavenexploitant en overheid
Planning van luchthavencapaciteit op de luchthavens in een MAS is een essentiële factor voor het
toekomstig functioneren van het systeem. De omvang van de capaciteit en het faciliteitenaanbod
op de verschillende luchthavens bepaalt in belangrijke mate de ontwikkelingsmogelijkheden van
een MAS.
In Nederland is de planning van luchthavencapaciteit in de Randstad grotendeels een
aangelegenheid van de luchthavenexploitant, vooral als het gaat om het type en dimensionering
van faciliteiten. Het belang van de luchthavenexploitant hoeft echter niet te stroken met dat van
de Nederlandse overheid die zich inzet voor het mainportbelang. 53
53 Dat mainportbelang omvat enerzijds het belang van een zo divers mogelijk intercontinentaal netwerk
door de lucht om de internationale bereikbaarheid adequaat te borgen en anderzijds een optimale
economische spin-off van het betrokken luchtvaart- en luchthavencluster in de omringende Schiphol
regio.
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK