Luchthavensystemen - SEO Economisch Onderzoek

58 HOOFDSTUK 6
Verordening is aangepast zullen zwaardere eisen, zoals die met betrekking tot de landzijdige
aansluiting op de betrokken stedelijke agglomeratie, een rol gaan spelen.
6.2.2 Nadelen
Onzekerheid of Randstadluchthavens als EU luchthavensysteem wordt aangemerkt door
de EC
Op basis van de huidige EC-criteria dienen de luchthavens binnen een EU systeem gezamenlijk
de luchtverbindingen van dezelfde stad of stedelijke agglomeratie te verzorgen. Indien voor dat
begrip van een aaneengesloten stedelijke bebouwing wordt uitgegaan, is het niet bij voorbaat
duidelijk welke luchthavens tot hetzelfde regulatoire MAS gerekend mogen worden. Na
aanpassing van de Verordening kan die onzekerheid toenemen door de extra criteria, die de
Commissie voor ogen heeft. We verwijzen naar hoofdstuk 4 voor verdere discussie op dit punt.
Onzekerheid of de voorgestelde distributieregels voor een EU luchthavensysteem worden
geaccepteerd door de Europese Commissie
De distributieregels dienen qua formulering én effecten non-discriminerend, transparant en
evenredig te zijn. De cases Viva Air, TAT en Linate laten zien dat luchtvaartmaatschappijen zich
snel op het non-discriminatie beginsel kunnen beroepen (zie nader hoofdstuk 4).
Mogelijk langdurig wetgevingstraject
Zoals al in hoofdstuk 4 werd aangegeven zullen voor de introductie van een regulatoir MAS
aanpassingen in de nationale wetgeving nodig zijn. Dat kan in de praktijk soms een aanzienlijke
doorlooptijd vergen alvorens distributieregels effectief kunnen worden. Vooral het tijdstip
waarop nieuwe luchthavencapaciteit op Lelystad ter beschikking komt ligt dan op het kritische
tijdpad.
Distributieregels lang niet altijd effectief
Maatregelen om verkeer van primaire naar secundaire luchthavens te dirigeren blijken niet atlijd
effectief te zijn (zie ook hoofdstuk 1). De aangenomen vanzelfsprekendheid dat de oude
luchthaven wordt gesloten blijkt veelal niet op te gaan. De cases van Montreal en Kansai laten dit
bijvoorbeeld zien (bijlage 3). Het gevolg kan een aanzienlijke onderbenutting zijn van de nieuwe
luchthaven(s). Het hangt van de feitelijke eigendomsverhoudingen af welke partij hier uiteindelijk
financieel voor opdraait. Dit kan de (lokale) overheid zijn of bijvoorbeeld de
luchthavenexploitant.
Overheidsfalen
Dat door de overheid opgelegde distributieregels lang niet altijd het gewenste effect hebben,
hangt voor een deel ook samen met het feit dat marktkrachten voor een groot deel het
functioneren van een MAS bepalen. Het gaat hierbij om de luchthavenkeuzes van de passagiers,
van de luchtvaartmaatschappijen en de door de luchthavenexploitant ter beschikking gestelde
capaciteiten en faciliteiten alsmede de daarbij behorende tarieven per luchthaven. In een
regulatoir MAS kunnen de verkeersdistributieregels tegen deze marktkrachten inwerken en
ontstaat het risico van overheidsfalen.
Zo kunnen luchtvaartmaatschappijen commerciële of operationele nadelen ondervinden van de
toegepaste verkeersdistributieregels binnen het MAS. Gedacht kan worden aan:
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK