Luchthavensystemen - SEO Economisch Onderzoek

170 BIJLAGE 3
De in 2004 aangekondigde geïntroduceerde maximum vliegtuiggrootte (aantal motoren) voor
Itami die in 2006 is ingegaan heeft haar schaduw blijkbaar vooruitgeworpen. De
luchtvaartmaatschappijen hebben daarop geanticipeerd getuige de vervoersontwikkeling: het
aantal passagiers neemt sinds het topjaar 2004 af van 19,3 miljoen passagiers tot een geschatte
17,1 miljoen passagiers in 2006. Of ook het aantal vliegtuigbewegingen is afgenomen is niet
bekend. Het aantal passagiersbewegingen en vliegtuigbewegingen in het binnenlandse verkeer is
op Kansai Airport in elk geval sinds 2004 na een jarenlange gestage afname weer aan het groeien.
De effectiviteit van de gehanteerde distributiemaatregelen tussen Kansai en Itami wordt
doorkruist door de eigenaardigheden in de Japanse luchthavenplanning, in casu de aanleg van een
derde luchthaven in de baai van Osaka, namelijk de luchthaven van Kobe.
Capaciteitsbenutting en uitbreidingsplannen
Men kan zich aan de indruk van een zekere overcapaciteit in het systeem niet onttrekken,
waarvan vooral de luchthaven Kansai de dupe is geworden (zie onderstaande tabel). Enerzijds
heeft Kansai te leiden onder de concurrentie van de andere luchthavens (op respectievelijk de
binnenlandse markt door Itami en Kobe en op de buitenlandse markt door Chubu).
Anderzijds is de aanleg van de luchthaven Kansai op een kunstmatig eiland extreem kostbaar
geweest, waardoor Kansai de op een na duurste luchthaven in de wereld is qua landingsgelden
(Narita staat op de eerste plaats). Sinds de landingsgelden neerwaarts zijn aangepast is het
dieptepunt van 14 miljoen passagiers in 2003 gepasseerd, maar lijkt een nieuwe stagnatie zich in
het internationale verkeer af te tekenen rond de 11,5 miljoen passagiers als gevolg van de nieuwe
concurrentie van Chubu. De overcapaciteit dreigt voor Kansai Airport dit jaar alleen nog maar
groter te worden doordat de baancapaciteit in 2007 wordt verdubbeld.
Bestuurlijke en eigendomsverhoudingen
De eigendomsverhoudingen binnen het MAS zijn als volgt:
• Kansai airport wordt geëxploiteerd door Kansai International Airport Co. (KIAC), als
een PPP onderneming, waarin de nationale en lokale overheden naast de private sector
participeren.
• Voor Itami geldt eenzelfde model als de luchthaven Haneda: de terminals en
autoparkeerfaciliteiten worden door een afzonderlijke onderneming geëxploiteerd, de
Osaka International Airport Terminal Co. Het Ministerie van Land, Infrastructuur en
Transport is verantwoordelijk voor de overige luchthavenvoorzieningen.
• Als klasse III luchthaven is Kobe Airport in eigendom van en wordt geëxploiteerd door
de Gemeente Kobe. De terminal en de autoparkeervoorzieningen worden ook hier
geëxploiteerd door een private onderneming Kobe Airport Terminal co., Ltd. die voor
53.5% in private handen is en voor de rest in handen van de locale overheden.
Het MAS van de regio Kansai is dan ook niet te karakteriseren als eigendomstechnisch.
SEO ECONOMISCH ONDERZOEK