Minder pretentie, meer ambitie - Oapen

118 minder pretentie, meer ambitieteitsopbouw) niet meer effectief waren. Overheden bleken moeilijk verstandig omte kunnen gaan met de beschikbare mogelijkheden om leningen aan te gaan encapaciteitsopbouw kon geen wortel schieten in falende instituties.In de jaren tachtig domineerden de structurele aanpassingsprogramma’s vanmultilaterale organisaties als het imf en de Wereldbank, waarin eenzijdig denadruk gelegd wordt op macro-economische stabiliteit. Voor een deel was dat eenreactie op het falen van staten in ontwikkelingslanden, voor een deel een uitingvan de westerse tijdgeest (het is het tijdperk waarin Reagan, met instemming vanThatcher, riep: “government is the problem”). Leningen werden geconditioneerden overheden gedwongen af te slanken. In veel landen leidde dat echter tot groteinterne problemen. Bovendien leverde het niet de gewenste resultaten op. Academici,ngo’s en ontwikkelingslanden bekritiseerden deze benadering, en toen denegatieve gevolgen van dit beleid voor sectoren als onderwijs en gezondheidszorgduidelijker werden, begonnen ook verschillende vn-organisaties de noodklok teluiden. In 1987 publiceerde Unicef de kritische studie Adjustment with a humanface, en in datzelfde jaar zette de Brundtland Commissie de milieudimensie vanontwikkeling op de agenda met het rapport Our common future. In de jarennegentig speelden organisaties van de vn een grote rol bij het agenderen van desociale dimensie van ontwikkeling. Sinds 1990 verschijnt jaarlijks het HumanDevelopment Report van undp, en tijdens de Sociale Top van de vn in Kopenhagenin 1995 werden onderwijs en gezondheidszorg gekarakteriseerd als van strategischbelang voor ontwikkeling en armoedebestrijding. Op die top werd ook detwintig-twintigafspraak gemaakt: ontwikkelingslanden moesten twintig procentvan hun publieke uitgaven aan sociale programma’s besteden, en donoren werdenop hun beurt geacht twintig procent van hun officiële ontwikkelingshulp voorsociale programma’s te bestemmen (Cornia et al. 1987; Stokke 2009; WorldCommission on Environment and Development 1987).De toenemende druk uit ontwikkelingslanden en in donorlanden om meeraandacht te besteden aan armoede en aan de sociale gevolgen van structureleaanpassingsprogramma’s klonk ook steeds meer door in grote internationale organisaties.De oeso/dac publiceerde in 1996 een rapport met internationaleontwikkelingsdoelen, en de voortgang daarvan werd door de vn, oeso, Wereldbanken het imf in 2000 geschetst in het gezamenlijke rapport A better world forall. Kritische ngo’s verbasterden deze titel tot Bretton Woods for all en riepen devn op haar steun voor dit rapport in te trekken. De Wereldbank, tot slot, publiceerdeeen innovatief rapport over armoede waar Joseph Stiglitz en Ravi Kanbureen grote bijdrage aan leverden en waarin de aandacht werd gevestigd op het feitdat armoede niet alleen over gebrek aan inkomen gaat, maar ook over gebrek aanveiligheid en over gebrek aan zeggenschap (voice) (imf et al. 2000; oecd/dac1996; World Bank 2001; Yusuf 2009).