Minder pretentie, meer ambitie - Oapen

210 minder pretentie, meer ambitiewetenschappers bestuderen samen met wetenschappers aan Nederlandse universiteitenproblemen die relevant zijn voor de ontwikkeling van het land, en volgendaarbij een uitgebreid trainingsprogramma (Box 2009). Dergelijke relaties overstijgende achterhaalde notie van ‘kennisoverdracht’: innovatie ontstaat doorlerend te werk te gaan bij het zoeken naar lokale toepassingen van elders ontwikkeldetechniek en door terugkoppeling van deze lessen. Met de grotere mogelijkhedenvoor toegang tot internationale kennis die er op dit moment bestaan, neemtimmers juist de vraag naar contextspecifieke kennis en innovatie sterk toe, maarhet aanbod is beperkt. Hoogleraar innovatie Soete (2009) stelt daarom voor alleNederlandse universiteiten te koppelen aan universiteiten in het Zuiden, oftenminste ontwikkeling te gaan rekenen tot de doelstellingen van alle universiteiten.Dat laatste is al de praktijk in België, waar een deel van het ontwikkelingsbudgetingevuld wordt door universitaire ontwikkelingssamenwerking.Een kennisstrategie hoort, tot slot, ook rekening te houden met het gegeven datniet alleen ngo’s, medewerkers van ministeries en internationale organisaties enwetenschappelijk onderzoekers kennis produceren, maar ook andere partijen zoalsbijvoorbeeld gebruikers van diensten en private ondernemingen. Elke sectorvraagt een ander ‘type’ kennis en een ander zoekpatroon: handel vergt technischeexpertise, terwijl verbeteringen in het onderwijs gebaat zijn bij consultatie (Joneset al. 2009). Bij industrie- en landbouwpolitiek zijn private partijen cruciaal, en ishet van belang niet zozeer de directe vraag te stellen welke activiteiten moetenworden aangemoedigd of welke instrumenten het beste werken, maar hoe vormgegevenkan worden aan het ontdekken van zinvolle doelen en het uitvinden vanpassende instrumenten. De uitdaging hier is om te leren hoe producentenconstant duwtjes in de rug te geven om te diversifiëren, te upgraden en samen tewerken met buitenlandse bedrijven (Hausmann 2008; Hausmann et al. 2008; Lin2009b; Rodrik 2007b; Wade 2009b).7.4 verantwoordenHet hoort bij professionele ontwikkelingshulp dat er verantwoording wordt afgelegd.Dat spreekt voor zich omdat het om belastinggeld gaat, maar bij ontwikkelingshulpgaat het bovendien om interventies op andermans grondgebied. Devraag is hoe dat het best is te verantwoorden en aan wie. In het huidige publiekedebat worden directe armoedebestrijding en bijdragen aan langetermijnontwikkelingop één hoop gegooid. Ontwikkeling is echter een langdurig proces waarbijresultaten soms pas na vele jaren zichtbaar zijn. De papierfabriek vlakbij Hanoiwaar de Zweden jarenlang – dachten ze – tevergeefs geld ingepompt hebben, draaitnu uitstekend. En de spoorlijn in Suriname van ‘niets naar nergens’ die eind jarenzeventig met Nederlands geld is aangelegd, was een schoolvoorbeeld van falendbeleid, maar inmiddels zijn er weer plannen om de rails opnieuw in gebruik tenemen. Politici en burgers hebben meestal niet zo’n lange adem. Direct resultaat