Minder pretentie, meer ambitie - Oapen

ontwikkelingshulp vormgeven157Fiscale coördinatieIn het kielzog van de financiële crisis is het internationale fiscale stelsel hoger opde agenda van onder meer de g20 gekomen. Niet alleen rijke landen derven belastingendoor de mogelijkheden die internationaal geldverkeer biedt, maar juist ookontwikkelingslanden die minder uitgewerkte fiscale systemen hebben en overbeperkte middelen beschikken. Het is moeilijk precies vast te stellen welke bedragener op het spel staan, want er zijn veel definitie- en dataproblemen. Diversedeskundigen gaan er echter van uit dat door illegale financiële transacties, hetbestaan van belastingparadijzen, belastingontduiking en transfer pricing vanmultinationals (meer dan de helft van de internationale handel vindt plaats binnenbedrijven) ontwikkelingslanden een bedrag mislopen dat een veelvoud is van dehulp die mondiaal gegeven wordt. In een recente getuigenis voor het Committeeon Financial Services van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden rekendedeskundige Raymond Baker voor dat voor elke dollar die westerse regeringen aanontwikkelingshulp geven “crooked Western banks, businesses and middlemen ofvarious descriptions have been taking back up to ten dollars of illicit proceedsunder the table”. Zonder internationale actie en afspraken is hier niets tegen teondernemen, dus actief bijdragen aan de totstandkoming daarvan kan meerbijdragen aan het tegengaan van corruptie en stimuleren van ontwikkeling daneen promille meer of minder voor hulp (Baker 2009; Bhat 2009; Christian Aid2009; Cobham 2005; Kar en Cartwright-Smith 2009; Oxfam 2009; Task Force onFinancial Integrity and Economic Development 2009).VoedselNeem als volgende voorbeeld voedsel – ook dat is een onderwerp waar ontwikkelingshulpinterfereert met ander beleid. De druk op de voedselvoorziening zal methet toenemen van de wereldbevolking en het veranderen van het dieet van miljoenenAziaten, Afrikanen en Zuid-Amerikanen eveneens aanzienlijk toenemen.Om over veertig jaar 9,1 miljard mensen te kunnen voeden, moet de productie vande landbouw met zeventig procent omhooggaan, en in ontwikkelingslanden zelfsmet honderd procent. De realisatie daarvan kent veel problemen. Voor een deelzijn die te herleiden tot de politieke en economische belangen van de rijke (en dusvooral de westerse) landen. Ze hebben echter ook te maken met de politieke, institutioneleen technische infrastructuur in ontwikkelingslanden. Grote marginalerurale gebieden in Afrika en Azië worden momenteel gekenmerkt door de afwezigheidvan technologie en markten, en door een sterk in aantal groeiende bevolkingdie afhankelijk is van lokale voedselproductie. Op veel plaatsen brengt dit eeninefficiënt bodem- en watergebruik met zich mee, vaak zelfs roofbouw. Dat leidtvervolgens tot uitgeputte bodems en nog meer voedselschaarste en zo ontstaat eenspiraal van alsmaar afnemende duurzaamheid. Door deze gebieden aan te sluitenop markten en de bevolking daarmee de mogelijkheid te bieden naast voedselgewassenook hoogwaardige cashcrops te verbouwen en te verkopen, kan er surplusgecreëerd worden dat geïnvesteerd kan worden in kunstmestgebruik en betere