Minder pretentie, meer ambitie - Oapen

280 minder pretentie, meer ambitie10.2 ontwikkeling professioneel georganiseerdOntwikkeling moet weer centraal komen te staan in ontwikkelingshulp – dat wasde eerste van de twee opgaven. Organisatorisch betekent dat: een veel scherperelandenoriëntatie, in combinatie met een forse professionaliseringsslag. Die scherpereoriëntatie begint met de erkenning dat ontwikkeling altijd in belangrijke matevan binnenuit komt en dat ontwikkelingspaden in landen verschillen. Ontwikkelingshulpis hulp bij ontwikkeling. Ontwikkelingshulp kan hooguit – en ook dat isal geen sinecure – een kleine bijdrage zijn die een ontwikkelingsproces vaart geeft.Waar en hoe een dergelijk steuntje in de rug nuttig kan zijn, verschilt van land totland.Om te bepalen welke hulp nodig is, is per land een goede ‘diagnostiek’ vereist. Hetvermogen om hulp te verlenen, staat of valt met de beschikking over veel lokalekennis en kennissen. Hulp heeft dan ook alleen zin als langdurige, programmatischeinvestering, die een samenhangend pakket van interventies omvat en diesamen met lokale instituties of actoren wordt uitgevoerd. Het heeft, om eenconcreet voorbeeld te geven, weinig zin om te proberen de landbouw in Ethiopiëte ontwikkelen zonder na te gaan of er voldoende krediet voor ondernemersbeschikbaar is, of de kwaliteit van de infrastructuur goed genoeg is om productente vervoeren, of goed zaad beschikbaar is, hoe het staat met de irrigatiesystemen,welke mogelijkheden voor research and development universiteiten hebben en hoehet staat met het vaardigheidsonderwijs in zowel het middelbaar als lager onderwijs,wat de rol is en zou kunnen zijn van private investeerders, welke handelsbeperkingenEuropa oplegt, en wat de bredere ontwikkelingen zijn op de wereldmarkt.Dit soort samenhangen doorgronden en weten wanneer, waar en watzinvol gedaan kan worden, veronderstelt langdurige aanwezigheid, grondigekennis, het vermogen om een veelheid van partijen zowel hier als daar in te schakelen(van goede deskundigen op het juridische gebied van handel en landbouwtot mensen die scholingsprogramma’s mee kunnen opzetten en private investeerders).Ten slotte hebben al deze inspanningen alleen zin als ze zich afspelen op eenschaal die groot genoeg is om echt verschil te kunnen maken.Op dit moment is onvoldoende aan deze voorwaarden voldaan. Neem de eis dathelder moet zijn langs welke lijnen de ontwikkeling van een specifiek land hetbeste verder gebracht kan worden. Het klinkt triviaal, maar dergelijke analysenzijn zeldzaam. Wie de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken of debegroting van dat departement doorleest, komt veel waardevolle informatie tegen,maar niet de meest essentiële, namelijk een verantwoording waarom Nederlandmeent dat de bijdragen die het probeert te leveren, ook werkelijk de verstandigstmogelijke zijn. In de praktijk doet Nederland vooral veel aan onderwijs en gezondheidszorgomdat het daar al eerder veel aan deed: veel dieper gaat de redeneringmeestal niet. Niet in elk land is een investering in primair onderwijs echter de