Minder pretentie, meer ambitie - Oapen

ontwikkelingshulp vormgeven135overheidsapparaat werd nog minder dan dat het al was, en het opleidingsniveauvan de bevolking daalde (Easterly 2006; Evans 2004; Fukuyama 2004; Mkandawire2001; Molenaers en Renard 2007). Bovendien had privatisering een andernegatief effect: het versterkte op veel plekken de corruptie en maakte van de overheiden politiek nog meer een business opportunity. Veel landen die van het imf ende Wereldbank moesten privatiseren, waren al geprivatiseerd – ze waren eigendomvan de president en zijn volgelingen. Dat privatisering bij een ontbrekendjuridisch kader tot grote ontwrichtende effecten kan leiden, is in de jaren negentigpijnlijk duidelijk geworden in Rusland – in Afrika was het niet anders, hooguit ishet er minder goed gedocumenteerd.Natuurlijk waren er ook tegenbewegingen. Binnen de Verenigde Naties bleef ookin de jaren zeventig ruimte voor zowel kritiek op het dominante paradigma alsminder orthodoxe benaderingen van ontwikkeling. Tot de bekende economendie zich binnen de vn inzetten voor de landen uit het Zuiden behoren Kalecki,Kaldor, Prebisch en Singer, en in Nederland Pronk. De ontwikkelingslandenbinnen de vn begonnen steeds meer samen te werken met als belangrijk keerpuntde oprichting in 1964 van de United Nations Conference on Trade and Development(unctad), waar gedurende de jaren 1980-1986 Pronk nog plaatsvervangendsecretaris-generaal van was. De toegenomen daadkracht van landen uit hetZuiden bin nen de vn culmineerde in voorstellen voor een ingrijpende herstructureringvan de internationale economische, financiële en politieke verhoudingentot wat een Nieuwe Internationale Economische Orde (nieo) werd genoemd(zie tabel 5.1).Voorstellen en initiatieven van de g77-ontwikkelingslanden om tot een nieo tekomen, domineerden de Noord-Zuidagenda in de eerste helft van de jaren zeventig.Dat leverde uiteindelijk weinig op omdat de meeste ontwikkelde landen nietsTabel 5.1 Actieprogramma Nieuwe Internationale Economische Orde (1974)• Grotere soevereiniteit over economie en nationale hulpbronnen• Meer controle over de aard en het niveau van buitenlandse investeringen• Handhaving of toename van de koopkracht van geëxporteerde grondstoffen• Betere toegang tot markten van ontwikkelde landen• Reductie van de kosten voor technologie overdracht• Een toename van ontwikkelingshulp• Vermindering van de schuldenlast van bepaalde ontwikkelingslanden• Grotere beslissingsmacht voor ontwikkelingslanden in de VN en Bretton Woods organisatiesBron: Jolly et al. 2004