Minder pretentie, meer ambitie - Oapen

46 minder pretentie, meer ambitieDe consequenties van de bevolkingsgroei zijn groot. In de ontwikkelingslandenheet de primaire opdracht: omgaan met urbanisatie (Van Dijk 2006). Met dehuidige trend zal in 2025 57 procent van de wereldbevolking in stedelijke gebiedenleven, tegen nu 50 procent. Rond 2025 heeft de wereld acht grote megasteden aanzijn lijst van negentien toegevoegd, alle op één na in Azië en Sub-Sahara Afrika.De meeste urbane groei zal echter plaatsvinden in kleinere steden, vaak langssnelwegen en kustlijnen. Relatief veel bevolkingstoename zal ook plaatsvinden ingebieden vlak bij de kust: meestal locaties die erg gevoelig zijn voor klimaatverandering.Intussen staan de westerse landen door de optredende vergrijzingvoor een andere uitdaging: de omvang van de beroepsbevolking op peil houden.Als de eu haar beroepsbevolking op hetzelfde absolute niveau zou willen houdenals het huidige peil, zou het de gehele bevolkingsaanwas van Noord-Afrika en hetMidden-Oosten in 2040 moeten absorberen. Het alternatief zou zijn om dearbeidsproductiviteit in de hele eu te verhogen tot het niveau van het meestproductieve Europese land, Denemarken, en gelijktijdig de pensioengerechtigdeleeftijd te verhogen naar 75 jaar (wrr 2006b).Klimaat, milieu en biodiversiteitDe groei van de wereldbevolking laat al duidelijke sporen na. De mensheid heeftnaar schatting reeds dertig tot vijftig procent van alle bossen op aarde gekapt, driekwartvan alle commerciële vissoorten is ernstig overbevist, en de snelheid waarmeesoorten uitsterven is de laatste paar honderd jaar duizend keer zo hoog als inde periodes daarvoor (mea 2005, defra 2005). Tussen 1970 en 1999 is vijftigprocent van alle wereldwijde moerassen drooggelegd en daarmee is naar schattingtwintig procent van alle zoetwatersoorten verdwenen, alsmede de helft vande waterbuffercapaciteit die wereldwijd ter beschikking stond ter voorkomingvan overstromingen langs grote rivieren. De afgelopen honderd jaar is eveneens75 procent van alle genetische diversiteit in landbouwrassen verdwenen, en iseenderde van het wereldwijde koraal vergaan of zeer ernstig aangetast. Het effectvan dergelijke ontwikkelingen openbaart zich het eerst in gebieden en gemeenschappendie nog primair afhankelijk zijn van hun lokale ecosystemen. Die gebiedenbevinden zich relatief vaak in ontwikkelingslanden, maar de problemen waarhet om gaat, raken ook de ontwikkelde wereld.Bij deze vormen van uitputting van bronnen voegt zich de klimaatverandering. In1972 publiceerde de Club van Rome het rapport The limits to growth. In tegenstellingtot een veel gehoorde opvatting, voorspelden de opstellers hierin niet dat dewereld tegen het einde van de twintigste eeuw in zou storten. Hun bevindingenzijn daarentegen tot de dag van vandaag interessant. Wie nu de data over deperiode 1970 tot 2000 op een rij zet en vergelijkt met de verschillende scenario’s,moet constateren dat ze passen in het business-as-usual scenario uit het rapport,dat de Club het standard run scenario noemt. Dit scenario suggereert eenuiteindelijke ineenstorting van het mondiale systeem in het midden van de