Minder pretentie, meer ambitie - Oapen

1997 specifieker zijn: hulp professionaliserenWat vergt het om een serieuze bijdrage te leveren aan ontwikkeling? Op die vraag,zo hebben we hiervoor gezien, bestaat geen Groot Antwoord: samenlevingen zijnniet te fixen. Hulp bij ontwikkeling dient gericht te zijn op het vergroten vanzelfredzaamheid, en dient zich te richten op de specifieke situatie van een land enop de precieze problemen die aan de orde zijn. Wie die uitgangspunten serieusneemt, komt niet uit op (weer) een nieuwe grootse universele theorie van ontwikkeling,maar op een heterogene, beter onderbouwde en gerichte verzameling vanlokale beleidspraktijken. De organisatievorm die daarbij past kan het beste aangeduidworden met de term ‘professioneel’, in de inhoudelijke en eigentijdse betekenisvan het woord. Het gaat bij deze professionaliteit om het vermogen om opbasis van gedegen kennis zo te werk te gaan dat een concreet doel dichterbijgebracht wordt, daarbij steeds te leren van onderweg verworven inzichten, enverantwoording af te leggen aan betrokkenen (beneficianten en financiers). Tegelijkis het perspectief dat de (hulp)afhankelijkheid van ontvangers vermindert.Wat professionaliteit impliceert voor de organisatie van een hulpverleningssysteemis vrij duidelijk te benoemen. Allereerst dienen er weloverwogen keuzesgemaakt te worden op basis van een gedegen diagnose. De uitvoering van de hulpdient programmatisch vorm te krijgen. Het systeem moet vervolgens zo opgebouwdzijn dat nieuwe inzichten verworven kunnen worden en bestaande kennisover ontwikkeling kan worden bijgesteld. Er moet een goede vorm bestaan voorhet verantwoorden van de ondernomen activiteiten. Dat alles veronderstelt eenadequate organisatie van de Nederlandse ontwikkelingshulp in strikte zin en eendoordachte positionering in de internationale arena van donoren. In dit hoofdstukkomen deze kwesties in meer detail aan de orde.7.1 kiezenProfessioneel bijdragen aan ontwikkeling betekent allereerst dat nauwkeurig perland gekeken wordt hoe het zich ontwikkelt om tot op maat gesneden inspanningente kunnen komen. Op dit moment is ontwikkelingshulp nog te weinig contextafhankelijken landenspecifiek. Institutionele hervormingen die gepropageerdworden door internationale organisaties – en die vaak worden nagevolgd doorbilaterale donoren – zijn nog steeds geënt op een best practice model. Dat gaatervan uit dat het mogelijk is om ex ante één unieke set passende institutionelearrangementen af te leiden uit een praktijk die goed loopt en elders voor te schrijven.Dit resulteert al snel in een demoraliserende lijst met aanpassingen die allemaalbelangrijk zijn. Het vereenvoudigt weliswaar het maken van vergelijkingentussen landen en benchmarken, maar doet geen recht aan de complexe realiteit enaan verschillen tussen en binnen landen. De ontwikkelingstrajecten van rijke