Minder pretentie, meer ambitie - Oapen

24 minder pretentie, meer ambitieoorlog gevoerd. De achterliggende gedachte was dat McDonald’s zich alleenvestigt als er een voldoende omvangrijke middenklasse is, en deze mensen “didn’tlike to fight wars any more – they preferred to wait in line for burgers”. Of dezethese vandaag de dag nog volledig opgaat, is de vraag, maar het basisidee staat nogovereind: middenklassen zorgen voor stabiliteit. Dat heeft grote gevolgen voorontwikkelingslanden. In 2000 was gemiddeld 82 procent van de mensen inontwikkelingslanden arm – gedefinieerd als een inkomen beneden het gemiddeldevan Brazilië – , behoorde acht procent tot de middenklasse en tien procent tot derijken – gedefinieerd als een inkomen dat meer is dan het gemiddelde in Italië. In2030 zal het aandeel armen – op dezelfde wijze gedefinieerd – gedaald zijn tot 61procent, de middenklasse gegroeid tot zestien procent en het aantal rijken tot 22procent, zo ramen Bussolo en anderen (2008). Dat is een forse verschuiving, zekerook gezien de strenge criteria.Demografische veranderingen zullen hun effect hebben. In 2050 zullen zeven vande geprojecteerde ruim negen miljard mensen wonen in landen die we nu ontwikkelingslandennoemen. India is dan het land met de meeste inwoners – een effectvan de één-kindpolitiek van China – en heeft dan ongeveer 1,7 miljard inwoners.In Afrika wonen er tegen die tijd 2,0 miljard mensen. Europa heeft er tegen dietijd nog zo’n 690 miljoen, ongeveer zeven procent van de wereldbevolking, tegen25 procent in 1950. In 1960 woonde tweederde van de toenmalige wereldbevolkingop het platteland. In 2009 woonden er evenveel mensen op het platteland als in destad. In 2050 zal meer dan tweederde in de stad leven. Ook dat zal consequentieshebben: mensen in steden in ontwikkelingslanden hebben substantieel minderkinderen dan mensen op het platteland, en ondernemen ook andere economischeactiviteiten.Voorspellen blijft echter moeilijk. In 1968 publiceerde de NobelprijswinnaarGunnar Myrdal zijn Asian drama, an inquiry into the poverty of nations. Het werdeen beroemd boek – en Myrdal werd alom geprezen voor zijn analyse van de effectenvan de bevolkingsgroei op Azië in de komende decennia. Hij liet zien dat Aziëafstevende op een niet te vermijden drama. In navolging van de achttiendeeeuwseBritse demograaf Thomas Malthus voorspelde hij dat de lineair groeiendewereldvoedselproductie achter zou blijven bij een exponentieel stijgende wereldbevolking.De landbouw is er de afgelopen vijftig jaar echter in geslaagd om gedurendede episode van de grootste wereldbevolkingsgroei uit de geschiedenis eengroei in voedselproductie te laten zien die deze bevolkingsgroei oversteeg. Erwordt vandaag de dag wereldwijd niet alleen twee keer zoveel voedsel geproduceerdals in de jaren zestig, maar zelfs meer voedsel per capita dan vijftig jaar terug(fao 2008). Ook is in de periode vóór 1990 vaak betoogd dat de politieke structuurvan landen als China, India en Vietnam niet open genoeg was en daarmee teweinig kans op vooruitgang bood en dat het economisch beleid te veel het karakterhad van een centrale planeconomie om ooit echt succesvol te zijn. De ontwikke-