1 - principio.qxd

115 carafuncho
caprino -a adx. 1. Da voz ou son egofónico. // s.f. 2.
Calquera dos ésteres da glicerina co ácido caprílico, especialmente
a tricaprina da manteiga ordinaria.
caprizante adx. 1. Que salta como unha cabra. 2. Co
pulso irregular que despois dunha pulsación interrompida
salta con máis forza na seguinte.
caproico s.m. Ácido graxo, C 6
H 12
O 2
, que en estado libre
se atopa na suor, no vinagre de madeira, nalgunhas froitas
e plantas, etc. Prodúcese en varias fermentacións e na
oxidación dalgunhas graxas.
caproilamina s.f. Ptomaína tóxica, ou hexilamina, do
fermento descomposto e do aceite de fígado de bacallao
rancio.
cápsida s.f. Cuberta proteica dos virus, que envolve e
protexe o ácido nucleico e é antixénica.
cápside s.f. Cápsida.
capsite s.f. Capsulite.
capsómero s.m. Cada unha das subunidades da capa de
polipéptidos que constitúen a cápside dun virus, que
presenta número e disposición característicos para cada
especie de virus.
cápsula s.f. 1. Tecido que envolve un órgano, unha articulación
ou calquera outra parte. 2. Masa xelatinosa ó
redor de certas bacterias. 3. Presentación farmacéutica na
que a droga está contida nunha caixiña soluble de xelatina.
// C. acuosa. Membrana de Descemet. / C. adiposa.
A graxa que rodea e sostén o ril. / C. anterior. Porción de
cápsula do cristalino que cobre a cara anterior deste
órgano. / C. articular. Saco fibroso tapizado de
membrana sinovial que rodea unha articulación. / C.
auditiva. Cartilaxe do embrión que dá orixe ó oído
externo. / C. cartilaxinosa. A matriz dunha cartilaxe
hialina que contén células cartilaxinosas. / C. de Glisson.
Envoltura de tecido conxuntivo que envolve o fígado. /
C. de Tenon. Vaíña fibrosa que rodea o globo ocular. / C.
do corazón. Pericardio. / C. interna. Estructura de substancia
branca que une o córtex cerebral, o talo encefálico
e a medula espiñal. / C. sinovial. Membrana articular
sinovial. / C. suprarrenal. Glándula suprarrenal. / C.
tumoral. Capa de tecido fibroso que envolve un tumor,
especialmente benigno.
capsulación s.f. Introducción dun medicamento nunha
cápsula.
capsulectomía s.f. Escisión da cápsula que rodea un
órgano ou formación, xeralmente articular.
capsulite s.f. Inflamación dunha cápsula, especialmente a
de Tenon. Tamén se di perioftalmite. // C. do labirinto.
Otosclerose. / C. hepática. Perihepatite.
capsulolenticular adx. Relativo ó cristalino do ollo e á
súa cápsula.
capsulorrafia s.f. Sutura dunha cápsula articular.
capsulotomía s.f. Incisión dunha cápsula, especialmente
a do cristalino na operación da catarata. // C. renal. Incisión
da cápsula renal.
capsulótomo s.m. Instrumento cortante para incidi-la
cápsula do cristalino.
captación s.f. Absorción por un tecido dalgunha substancia,
material alimenticio, mineral, etc., e a súa retención
temporal ou permanente.
captopril s.m. Fármaco que inhibe o enzima conversor da
anxiotensina, empregado como hipotensivo.
captura s.f. Acción de atrapar e reter unha partícula ou un
impulso.
caquéctico-a adx. 1. Relativo á caquexia. // s. 2. Persoa
afectada de caquexia.
caquexia s.f. Perda de peso e estado de desnutrición
extrema. Tamén se di cacoquimia. // C. nerviosa. A de
orixe mental.
caquidrose s.f. Sudación fétida.
caquinación s.f. Cancasmo.
cara s.f. 1. Parte anterior da cabeza, desde o principio da
fronte ata a punta do queixo inclusive. 2. Cada unha das
superficies que limitan unha parte ou un órgano. // C. de
lúa chea. Facies inchada da enfermidade de Cushing. / C.
ventral da man. Cara palmar da man.
caracol s.m. Cóclea, cavidade do oído interno que contén
órganos do sentido do oído.
carácter s.m. 1. Sinal, marca, signo, modo de ser. 2. En
psicoloxía e psiquiatría, trazos psicolóxicos e modos de
conducta relativamente constantes e propios dun individuo.
3. En herdanza, trazo distintivo. // C. adquirido.
Modificación producida nun organismo como resultado
da súa propia actividade ou do ambiente. / C. dominante.
Na lei de Mendel, carácter que pode desenvolverse pola
acción dun só xene e aparece na primeira xeración filial
e nas tres cuartas partes da segunda. / C. recesivo. Na lei
de Mendel, o que require dous xenes para o seu desenvolvemento
e a miúdo non aparece na primeira xeración
filial, pero si en parte da segunda. / C. sexual. Carácter
en conexión directa ou indirecta, coa reproducción. / C.
sexuais primarios. As glándulas sexuais (testículos ou
ovarios) que diferencian cada un dos sexos desde o nacemento.
/ C. sexuais secundarios. Os caracteres propios
do sexo masculino (barba na cara, voz grave) e os do
sexo feminino (mamas, depósitos de graxas, voz aguda)
que se desenvolven na pubertade. / C. ligado ó sexo.
Carácter hereditario transmitido polos cromosomas
sexuais.
caracteroloxía s.f. Estudio do carácter considerado illadamente
e da formación da personalidade.
carafuncho s.m. Zoonose transmisible ó home producida
polo Bacillus anthracis, que cursa como infección
pióxena profunda da pel e do tecido subcutáneo. Existe
unha forma pulmonar (carbuncose pulmonar), pola inha-