1 - principio.qxd

137 ciclencefalia
chocheira s.f. Condición da persoa que chochea.
CHOP Acrónimo de ciclofosfamida, doxorrubicina,
vincristina e prednisona, asociación medicamentosa para
o tratamento de linfomas.
choque s.m. 1. Colapso circulatorio, síndrome consecutiva
á insuficiencia cardiocirculatoria primaria ou secundaria,
caracterizada clinicamente por hipotensión arterial,
hipotermia cutánea, taquicardia, hiperpnea, palidez,
sudación. 2. Acción e efecto de chocar. // C. anafiláctico.
O inducido por exposición a un antíxeno que esperta
unha reacción de hipersensibilidade tipo I. / C. do
corazón. Sacudemento na parede torácica debido á
contracción ventricular. / C. eléctrico. Método utilizado
no tratamento dalgúns trastornos do ritmo cardíaco
(flutter auricular, taquicardia ventricular, fibrilación
ventricular, etc.), que consiste na aplicación externa
dunha descarga eléctrica breve pero de alta enerxía de
corrente alterna ou continua. Tamén se di cardioversión,
desfibrilación, electrochoque. / C. en cúpula. Sensación
de bóla que experimenta a man que palpa a rexión
precordial na insuficiencia aórtica. / C. hipoglicémico.
Estado que resulta da brusca diminución da glicosa
sanguínea, coma hipoglicémico. / C. rotuliano. Sensación
táctil, e ás veces auditiva, que se experimenta empurrando
bruscamente a rótula contra os cóndilos femorais,
cando existe derramo sinovial. / C. séptico. O producido
nas infeccións. / C. traumático. Estado de depresión e
colapso consecutivo a traumatismos graves.
cian-, ciano- 1. Prefixos que significan azul. 2. En
química, compostos que conteñen o grupo cianuro (CN).
cianocobalamina s.f. Composto de cianuro e cobalamina
na vitamina B 12
.
cianopía s.f. Cianopsia.
cianopsia s.f. Visión azul, estado no que tódolos obxectos
se ven de cor azul. Pode ocorrer temporalmente despois
de extraer unha catarata.
cianoptose s.f. Elongación excesiva da úvula.
cianorrafia s.f. Estafilorrafia.
cianose s.f. Coloración azul da pel e mucosas, especialmente
a debida a anomalías cardíacas e enfermidades
pulmonares, causada pola osixenación deficiente do
sangue que se manifesta cando a hemoglobina reducida
no sangue supera os 5 g. por 100 ml. // C. falsa. Debida
á presencia no sangue dun pigmento anormal (metahemoglobina)
e non por unha deficiente osixenación.
cianótico-a adx. Relativo á cianose ou caracterizado por
ela. Tamén se di cianocroico, cianosado.
cianotomía s.f. Amputación total ou parcial da úvula.
cianuria s.f. Emisión de urina azul.
cianuro s.m. 1. Sal de ácido cianhídrico. 2. Radical
(-CN). 3. Ión (CN - ), moi velenoso e que forma ácido
cianhídrico na auga.
ciática s.f. Inflamación do nervio ciático, caracterizada
por dor e parestesias da coxa e da perna, debida xeralmente
á compresión da raíz nerviosa por un disco intervertebral
lumbar herniado. De persisti-la compresión
ocorren anestesia, perda dos reflexos osteotendinosos e
atrofia muscular.
ciatiforme adx. En forma de cáliz ou copa.
cibernética s.f. Ciencia que estudia os mecanismos de
control e comunicación en sistemas viventes e non
viventes.
cibofobia s.f. Rexeitamento patolóxico ós alimentos,
medo a comer.
cicatrectomía s.f. Extirpación dunha cicatriz.
cicatricial adx. Relativo a unha cicatriz ou da súa natureza.
cicatrícula s.f. 1. Cicatriz pequena e superficial. 2.
Mancha branca da xema do ovo de galiña, que corresponde
ó blastodisco.
cicatriz s.f. Tecido de reparación organizado (fibroso) que
substitúe os tecidos normais destruídos por lesións ou por
enfermidades. // C. filtrante. A consecutiva a unha
operación por glaucoma, pola que se filtra o humor
acuoso. / C. hipertrófica. Cicatriz elevada, semellante a
un queloide, dura, ríxida, case nunca dolorosa que xeralmente
mostra regresión espontánea. / C. viciosa. A que
pola súa contracción produce deformidade ou altera o
funcionalismo dunha parte.
cicatrización s.f. Proceso de formación dunha cicatriz
que pode efectuarse por primeira ou segunda intención,
segundo que o proceso sexa rápido, aséptico e as beiras
da ferida confronten, ou máis lento, con infección e perda
de substancia.
cicatrizante adx. 1. Que causa ou favorece a cicatrización.
// s.m. 2. Axente ou substancia con esta acción.
cicerismo s.m. Síndrome clínica consistente en ataxia,
contracturas, convulsións e coma mortal, debida á dieta
exclusiva ou predominante de garavanzos cocidos.
ciclamato s.m. Sal ou éster do ácido ciclámico. Os seus
sales de calcio e de sodio utilízanse como edulcorantes
artificiais.
ciclamina s.f. Glicicamida, glicósido da artanita ou
Cyclamen europaeum, tóxico, purgante e emético forte.
ciclán adx. Que ten un só testículo.
ciclartrodial adx. Relativo a unha ciclartrose.
ciclartrose s.f. Articulación que permite a rotación, denominada
tamén diartrose rotatoria e trocoide.
ciclectomía s.f. Escisión dunha porción do corpo ciliar ou
do bordo ciliar da pálpebra.
ciclencefalia s.f. Estado do feto malformado caracterizado
por escaso desenvolvemento e un grao variable de
fusión de ámbolos dous hemisferios cerebrais que