1 - principio.qxd

215 dexeneración
detersorio-a adx. Deterxente.
deterxente adx. 1. Que purifica ou aclara. // s.m. 2.
Axente ou remedio que ten esta acción. 3. Composto
orgánico que, ó acumularse na interfase, reduce a tensión
superficial da auga ou dunha disolución. O xabón común
é un deterxente típico, os alcohois e os alquilsulfonatos
de tipo lineal teñen tamén acción deterxente.
detrimento s.m. Desgaste por fricción, como ocorre nos
dentes.
detrito s.m. Partículas producidas polo desgaste ou a
disgregación dunha substancia ou un tecido, que será
orgánico ou inorgánico segundo o carácter da substancia
orixinal.
detroncación s.f. Decapitación ou decolación, principalmente
do feto. Tamén se di derotomía.
detrusor s.m. Parte do corpo que empurra cara abaixo. //
D. urinae. Conxunto de fibras musculares lonxitudinais
da vexiga urinaria, que actúan como un músculo único
cando se contraen, expulsando a urina cara á uretra.
detumescencia s.f. Desaparición da tumefacción ou da
turxescencia.
deuter-, deutero-, deuto- Prefixos do grego deúteros
que significan segundo.
deuteranomalía s.f. Deuteranomalopía.
deuteranómalo,-a adx. Pertencente ou relativo á deuteranomalía
ou caracterizado por ela.
deuteranomalopía s.f. Variante da visión anormal da
cor, na que non falta ningún dos compoñentes para a
percepción cromática completa, pero necesítase unha
proporción maior cá acostumada de verde talio a
vermello litio para equilibra-lo amarelo sodio fixo. O
defecto pode ser conxénito ou adquirido e ocorre en
distintos graos de gravidade. Ás veces chámase debilidade
do verde e considérase unha etapa de transición
para a cegueira do verde.
deuteranopía s.f. Defecto da visión da cor, de tipo dicromático,
caracterizado pola retención do mecanismo
sensorial unicamente para dúas cores (azul e amarelo) da
cota normal das catro cores primarias, e que carece de
recepción para o vermello e o verde e os seus derivados,
sen perda da luminosidade nin desprazamento ou acurtamento
do espectro. Tamén se di aglaucopsia e deuteranopsia.
deuteranopsia s.f. Deuteranopía.
deuterio s.m. Isótopo do hidróxeno, que se emprega
como trazador das graxas e dos aminoácidos, de peso
atómico 2,016 e símbolo D ou 2 H. Tamén se di hidróxeno
pesado.
deuteromiceto s.m. Calquera dos fungos da clase Deuteromycetes,
fungos imperfectos, filamentosos e levediformes
ós que non se lles coñece reproducción sexual. A
Candida e o Criptococcus son fungos patóxenos deste
grupo.
deuterón s.m. Núcleo do deuterio, que contén un protón
que lle dá a carga positiva e un neutrón. Tamén se di
deutón e diplón.
deuteropatía s.f. Enfermidade secundaria derivada
dunha afección anterior.
deuteroplasma s.m. Materiais pasivos ou inactivos no
protoplasma, especialmente alimentos de reserva como a
xema. Tamén se di deutoplasma.
deuteroproteosa s.f. Deuteroalbumosa.
deuteroscopia s.f. Clarividencia.
deuterotoxina s.f. Grupo de toxinas que ten menor afinidade
coas antitoxinas cás prototoxinas e maior cás tritoxinas.
deuterxia s.f. Acción secundaria dos medicamentos.
deutialosoma s.m. Núcleo maduro do óvulo.
deutobromuro s.m. Bromuro que contén dobre proporción
de bromo. Tamén se di dibromuro.
deutocloruro s.m. Cloruro que contén dobre proporción
de cloro. Tamén se di dicloruro.
deutón s.m. Deuterón.
deutonefrón s.m. Mesonefrón ou corpo de Wolff.
deutoneurona s.f. Segunda neurona da cadea nerviosa
que constitúe o arco reflexo.
deutoplasma s.m. Deuteroplasma.
deutosclerose s.f. Esclerose secundaria.
deutoscólex s.m. Escólex secundario, forma hidatídica da
tenia.
deutospermatoblasto s.m. Célula do protospermatoblasto
da que deriva o espermatozoide.
devolver v. Vomitar. Debrocar.
dexametasona s.f. Esteroide sintético que se presenta en
forma de po branco cristalino, con potente acción glicocorticoide
e antiinflamatoria e case ningunha acción
mineralcorticoide empregado nas conectivopatías, enfermidades
alérxicas, nalgunhas enfermidades neoplásicas,
anemias hemolíticas, e que constitúe a base do exame e
diagnóstico da síndrome de Cushing.
dexección s.f. 1. Descarga ou deposición de materia fecal,
defecación, exección. 2. Materia fecal, excremento. 3.
Estado mental caracterizado por prostración, depresión e
melancolía.
dexeneración s.f. 1. Decadencia, estado caracterizado
por deterioro dos procesos mentais, físicos ou morais. 2.
Alteración patolóxica dos tecidos ou elementos anatómicos,
e perda dos caracteres e funcións esenciais. Cando
hai cambios químicos da substancia constituínte trátase
de dexeneración verdadeira. 3. Paso dun estado natural a
outro inferior, dunha forma patolóxica a outra máis
grave, dun tumor benigno a outro maligno, etc. // D.
adiposa. Transformación do protoplasma celular en