1 - principio.qxd

793 tumoración
tumefaciente adx. Que causa tumefacción.
tumefacto-a adx. Inchado.
tumescencia s.f. Tumefacción, inchazón.
tumescente adx. Inchado, tumefacto.
túmido-a adx. Inchado, tumefacto ou edematoso.
tumor s.m. 1. Tumefacción, inchazón patolóxica. 2. Un
dos signos cardinais da inflamación. 3. Neoformación de
tecido, de carácter progresivo, na que a multiplicación
non está controlada totalmente polos sistemas reguladores
do organismo. Tamén se di neoplasia. // T.
adenoide Adenoma. / T. adiposo. Lipoma. / T. amiloide
O formado por substancias hialinas acidófilas. / T. aneurismático
Aneurisma. / T. benigno O formado por
células de estructura, organización e actividade funcional
moi semellantes ás do tecido normal, do que proceden, e
que amosan un grao de anaplasia baixo respecto da dos
tumores malignos. O seu crecemento expansivo depende
da súa localización: en órganos sólidos encapsúlanse, e
en órganos con cavidades tenden a formar pólipos ou
verrugas. Non teñen capacidade infiltrativa e invasiva, e
non provocan metástase, de xeito que a súa acción prexudicial
débese a fenómenos compresivos de tecidos.
Despois da extirpación, algúns poden recidivar localmente.
/ T. branco Tuberculose dun óso ou dunha articulación.
/ T. canceroso Tumor maligno. Tamén se di
cancro. / T. carcinoide O formado por células arxentafíns
de evolución lenta, con pouca capacidade invasiva e
poder de provocar metástase a distancia. Localízase
preferentemente nos bronquios, intestino delgado, apéndice
e recto, aínda que pode atoparse noutros lugares do
organismo. Pode liberar substancias vasoactivas como a
serotonina e a calicreína, causando a síndrome carcinoide
que provoca alteracións vasomotoras manifestadas por
rubefacción e hipotensión, diminución da motilidade
intestinal, dor abdominal, diarrea, cadros asmáticos e
lesións endocardíacas. / T. cartilaxinoso Condroma ou
endocondroma. / T. coloide Mixoma. / T. conxuntivo O
que se desenvolve a partir de calquera estructura do
tecido conectivo: lipoma, fibroma, glioma, condroma,
sarcoma, etc. / T. da teca ovárica Tecoma. / T. de
Brenner Ooforoma folicular. / T. de Burkitt Linfoma de
Burkitt. / T. de Buschke-Löwenstein Condiloma acuminado
xigante con tendencia á malignización, pero histoloxicamente
benigno. / T. de células alfa O que se forma
pola proliferación das células alfa dos illotes de Langerhans
do páncreas. / T. de células cromafíns Feocromocitoma.
/ T. de células de Leydig O que ten a súa orixe nas
células intersticiais do testículo, pouco frecuente e xeralmente
benigno, que se asocia coa síndrome de actividade
hormonal (virilización precoz). Tamén se di t. de células
intersticiais do testículo. / T. de células granulosas do
ovario O orixinado a partir das células da capa granulosa
do ovario, que se pode asociar cunha excesiva producción
de estróxenos, causando hiperplasia endometrial,
metrorraxias, etc. Tamén se di carcinoma de células
granulosas do ovario. / T. de células xigantes do óso
Tumor, que pode ser benigno ou maligno, formado por
células multinucleadas semellantes ós osteoblastos. Pode
causar fracturas espontáneas, dores, etc. / T. de Ewing
Tumor maligno do óso que se orixina na medula dos ósos
longos en persoas novas, provocando principalmente dor,
febre e leucocitose. Tamén se di sarcoma de Ewing. / T.
de Grawitz Hipernefroma, ou carcinoma, das células
renais. / T. de Krompecher Ulcus rodens. / T. de
Krukenberg Carcinoma primitivo do tracto gastrointestinal,
que provoca metástase ovárica, a cal moitas veces é
diagnosticada antes có tumor primitivo. / T. de Nelaton
O que deriva da parede abdominal. / T. de Pancoast
Tumor dos vértices pulmonares que invade e destrúe as
costelas e vértebras e pasa ós plexos nerviosos braquiais,
causando dor e parálise das extremidades superiores.
Case sempre se trata dun carcinoma escamoso. / T. de
Pancoast-Tobías Combinación da síndrome de Horner
con tumor maligno no vértice pulmonar observado radioloxicamente.
/ T. de Rathke Craniofarinxioma, tumor da
sela turca que se desenvolve na bolsa de Rathke. / T. de
Recklinghausen Adenoleiomioma formado na parede
posterior do útero. / T. de Spiegler Epitelioma benigno
múltiple do coiro cabeludo. / T. de Steiner Nódulos
situados xunto ás articulacións ou nódulos de Jeanselme.
/ T. de Wilms Tumor renal maligno de crecemento rápido
que se dá na primeira infancia. Está formado por
elementos embrionarios e causa metástase facilmente. /
T. dermoide Teratoma que pode reproducir calquera
tecido conxuntivo do organismo, como células epiteliais,
graxa, pelos, uñas, óso, cartilaxe e dentes. Deriva das tres
follas do blastoderma embrionario, e xeralmente é
benigno, especialmente os de natureza quística. / T.
desmoide Tumor fibroso orixinado no tecido muscular
ou celular subcutáneo. / T. ectodérmico O que deriva do
epitelio cutáneo e das mucosas. / T. embrionario O derivado
do tecido embrionario. / T. endodérmico O derivado
do endoderma. / T. fibrocelular Fibroma. / T. frío
Escrófula. / T. infiltrativo O que invade os tecidos. / T.
maligno Tumor que provoca a invasión dos tecidos
próximos e metástase a distancia, con capacidade de
destrucción e maior grao de anaplasia cós tumores
benignos. / T. mixto O formado por máis dun tipo de
tecido. / T. mucoso Mixoma. / T. muscular Mioma. / T.
papilar Papiloma. / T. quístico O que presenta unha
cavidade con parede epitelial que o separa dos órganos
adxacentes, con contido líquido ou xelatinoso. / T. sólido
O que presenta moita cantidade de células neoplásicas,
especialmente carcinomas e adenocarcinomas. / T. ulcerado
Aquel que presenta perda de substancia por necrose
dos tecidos debida á falta de nutrición vascular por
compresión ou infiltración dos vasos sanguíneos polo
propio tumor. A ulceración normalmente é central, e se
ocorre na superficie libre os bordos son vexetantes (ulcus
rodens); se ocorre nun órgano sólido abscesifícase no
centro (tumor abscesifical). / T. vascular Anxioma. / T.
vexetante Excrecencia cos bordos delimitados, case sen
infiltracións de estructuras veciñas. / T. xelatinoso
Mixoma. / T. xerminal O que deriva de células xerminais.
tumoración s.f. 1. Tumor. 2. Tumefacción.