1 - principio.qxd

costrorrea 182
rica en anticorpos que lle transfiren inmunidade pasiva ó
neonato.
costrorrea s.f. Derramo abundante e espontáneo de
costro.
cotarnina s.f. Derivado de narcotina, base orgánica
amarga, producto da oxidación e o desdobramento da
narcotina, astrinxente e sedante.
cotián (f. cotiá) adx. 1. A diario, que ocorre tódolos días.
// s.f. 2. Variedade de febre palúdica con paroxismos
diarios. // C. dobre. Cotiá que ten dous paroxismos ó día.
cotiledón s.m. 1. Calquera estructura oca en forma de
copa. 2. Calquera das subdivisións redondeadas da superficie
uterina da placenta. 3. Vilosidade vascular ensanchada
do corion que se introduce nas depresións da
caduca verdadeira.
cótilo s.m. Estructura en forma de copa ou cunca, especialmente,
a cavidade dun óso que recibe a cabeza
doutro. Tamén se di acetábulo.
cotiloide adx. 1. En forma de copa. 2. Relativo á cavidade
cotiloide ou acetábulo.
cotilopúbico-a adx. Relativo ó acetábulo ou cavidade
cotiloide do ilíaco e á pube.
cotra s.f. Calquera capa exterior, especialmente a materia
sólida formada sobre a superficie dunha úlcera, erosión
ou ferida, por unha segregación ou un exsudado cando
seca. // C. de leite. Seborrea do coiro cabeludo dos
nenos.
cotrimoxazol s.m. Trimetroprim.
couquizo s.m. Curuto, coroa da cabeza.
coxa s.f. 1. Articulación da cadeira. 2. Porción superior do
membro inferior comprendida entre a cadeira e o xeonllo.
coxagra s.f. Afección gotosa da cadeira.
coxal adx. 1. Relativo á cadeira. // s.m. 2. Óso innominado
ou ilíaco.
coxalxia s.f. Dor na cadeira.
coxartria s.f. Coxite.
coxartrite s.f. Coxite.
coxartrocace s.m. Afección fungosa (tumor branco) da
articulación da cadeira.
coxartropatía s.f. Afección da articulación da cadeira.
cóxegas s.f.pl. Estímulo lixeiro dunha superficie sensitiva
e o seu efecto reflexo, conmoción desagradable, risa
involuntaria, etc.
coxeira s.f. Deambulación defectuosa, claudicación.
Coxiella Xénero de bacterias da orde rickettsiais, microorganismos
parasitos obrigados, moi resistentes ós
axentes externos.
coxite s.f. Inflamación da articulación da cadeira.
coxodinia s.f. Coxalxia.
coxofemoral adx. Relativo á cadeira e á coxa.
coxotomía s.f. Abertura cirúrxica da articulación da
cadeira.
coxotuberculose s.f. Tuberculose ósea na articulación da
cadeira.
Coxsackie Virus responsables de diversos procesos patolóxicos
no home: meninxite aséptica, enfermidade de
Bornholm, herpanxina, miocardite e pericardite. O
primeiro virus deste grupo foi illado por Dalldor-Sickles
en Coxsackie (EEUU) en 1947.
coxsackiose s.f. Proceso morboso producido polo virus
Coxsackie.
cr 1. Símbolo do cromo. 2. Abreviatura de creatinina.
crack s.m. Forma de cocaína que se fuma e coa que se
obteñen niveis máis rápidos e elevados da droga, o que
explica o seu maior poder adictivo e o enorme carácter
nocivo para a saúde.
craniectomía s.f. Escisión dunha parte do cranio. // C.
lineal. Escisión dunha tira ou banda do cranio para
remedia-la microcefalia ou a osificación prematura do
cranio.
cranio s.m. Conxunto de ósos que forman o esqueleto da
cabeza. Nun sentido máis limitado comprende a caixa
ósea que contén o encéfalo e exclúe os ósos da cara.
Desde o punto de vista embriolóxico, diferénciase un
neurocranio, que dá lugar ós ósos que rodean o encéfalo
(integrados por frontal, dous parietais, dous temporais,
esfenoide e etmoide), e un esplacnocranio, que ten un
desenvolvemento que dá lugar ó conxunto óseo que
forma o macizo facial (integrado por dous maxilares,
vómer, dous nasais, dous lacrimais, dous cigomáticos,
dous palatinos, dous cornetos e a mandíbula). Estes ósos
articúlanse entre si mediante suturas, a excepción da
mandíbula, que se mantén como único elemento móbil do
conxunto. // C. bífido. Encefalocele. / C. criptocigo.
Cranio no que, mirado desde arriba polo método da
norma verticalis de Blumenbach, non son visibles os
arcos cigomáticos, o contrario de fenocigo. / C. de
Apert. Cranio da osteoxénese imperfecta. A fraxilidade
dos ósos da calota fai que se afundan na base e formen un
rebordo lateral. / C. elipsoide, esfenoide, ovoide,
romboide, etc. Cranios que, vistos desde enriba polo
método antedito, ofrecen a configuración dunha elipse,
unha cuña, un ovoide, un rombo, respectivamente. / C.
natiforme. Cranio raquítico, no que por afundimento da
sutura saxital as eminencias parietais sobresaen a modo
de nádegas.
cranioaural adx. Relativo ó cranio e ó oído.
craniobulbar adx. Relativo ó cranio e ó bulbo.
craniocele s.f. Encefalocele.
craniocerebral adx. Relativo ó cranio e ó cerebro.
craniocervical adx. Relativo ó cranio e ó colo.