hukuk muhakemeleri kanunu - Ä°stanbul Barosu

Staj Eğitim Merkezi Cumartesi Forumları 201217duğu gibi cevap dilekçesinin verilmemiş sayılacağına, tarafın yaptığısavunmaları dikkate almamaya yönelik bir yaptırım söz konusudeğil, ilanen tebligat suretiyle davanın yürütülmesi tercih edilmişdurumdadır. Tüm bunları ölçülülük ilkesi bakımından değerlendirmektefayda olduğunu düşünüyorum.Davalının süresinde cevap dilekçesi vermemesinin yaptırımı, bildiğimizgibi HUMK döneminde de kabul edildiği üzere, davacınındava dilekçesinde ileri sürmüş olduğu vakıaların tümünün davalıtarafından inkâr edilmiş sayılmasıdır. HMK m. 128 bunu daha açıkbiçimde düzenliyor. Yeni Kanun, teksif ilkesi kapsamında, iddiave savunmanın değiştirilip genişletilmesi yasağı yönünden önemlibir değişiklik de getiriyor. “İddia ve savunmanın genişletilmesiveya değiştirilmesi” başlıklı HMK m. 141’e göre, “Taraflar, cevabacevap ve ikinci cevap dilekçeleri ile serbestçe; … iddia veyasavunmalarını genişletebilir yahut değiştirebilirler…”. Böylece,değiştirme ve genişletme yasağı dilekçeler değişimi safhasının sonunaötelenmiştir, tarafların bu safhadaki hareket alanı genişlemişgörünüyor. Dikkate edilirse Kanun değiştirme ve genişletme imkanınıtam anlamıyla bir safhanın, dilekçeler teatisi safhasının sonunakadar genişletmiyor, bu safhadaki taraf dilekçelerine bağlayarakgenişletiyor. Bu değişikliğin temelinde yatan düşüncenin ne olduğuhususu madde gerekçesinin ikinci paragrafında açıklanmış. Burada,dilekçeler teatisinde kesinti olması durumunda bazı sorunlarla,sorularla karşılaşmamız söz konusu olabilir. Özellikle taraflardanbirinin, -hiç veya süresinde- dilekçe vermemesi halinde (davalınıncevap dilekçesi ve davacının cevaba cevap dilekçesi vermemesi), diğertarafın ikinci bir dilekçe vererek iddia veya sunmasını değiştiripgenişletme imkanından faydalanıp faydalanamayacağı sorunu ortayaçıkıyor. Örneğin dava dilekçesi kendisine tebliğ edilen davalı,süresinde cevap dilekçesi vermedi ve böylece davacının vakıa iddialarınıinkar etmiş sayıldı. Dilekçe vererek davacının iddialarınıinkar etseydi (veya bununla birlikte başka savunmalarda ileri sürseydi),bu dilekçe davacıya tebliğ edilecek ve davacı cevaba cevapdilekçesinde iddiasını değiştirme genişletme usuli imkanına sahipolacaktı. Ancak dilekçe verilmeden inkar etmiş sayılma durumuortaya çıktığı ve bu durum davacıya tebliğ edilmediği için, aslındadavacının gerçek anlamda bir cevaba cevap dilekçesi verebilmesi vebu dilekçede değiştirme ve genişletme imkanından da faydalanabil-