hukuk muhakemeleri kanunu - Ä°stanbul Barosu

8 İstanbul Barosu Yayınlarılırken davacıdan gider avansı alınması oldu. Daha önce yine bu salondaOcak ayında gider avansıyla ilgili bir sunum yapma imkânımolmuştu, o zaman gider avansına ilişkin düzenlemelerin gerekAnayasaya uygunluğu sorunu, gerekse Gider Avansı TarifesininHMK’ya uygunluğu sorunu boyutlarıyla bazı hususlara değinmiştik.O nedenle çok ayrıntıya girmeyeceğim, ama yine birkaç husus üzerindedurmak istiyorum. Bildiğimiz gibi bugün Tarife’ye göre davacıdandava açılırken gösterdiği deliller için de gider avansı alınıyor,bu uygulama hâlâ devam ediyor ve 3 Nisan 2012 tarihinde ResmiGazete’de yayımlanan Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yönetmeliğibu uygulamayı perçinler vaziyette yine dava açılırken deliller içinde gider avansı alınacağını öngörüyor. Tarifenin bazı maddelerininiptali için Danıştay’da açılmış derdest davaların olduğunu biliyoruz.İstanbul Barosu ilk olarak dava açmıştı. O dava devam ediyor.Herhalde bu konuda İdarenin, yani Adalet Bakanlığı’nın Tarife konusundabir değişikliği olmayacak, artık yargı kararını beklemekdurumunda olacağız.Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 120. maddesinin 1. fıkrasınabaktığımızda, kanun koyucunun İdareyi, Adalet Bakanlığı’nı bir gideravansı tarifesi çıkararak dava açılırken ödenmesi gereken tutarıbelirlemek konusunda yetkilendirdiğini görüyoruz. Tabi “bu tutarıniçerisine neler dahil olabilir” acaba diye sorduğumuzda bunu maddedegöremiyoruz, madde gerekçesinde bir sayım var ve Tarife debu sayıma istinaden çıkarılmış. Acaba bu hüküm, yani HMK m. 120f. 1 hükmü Anayasaya uygun mudur? Bildiğimiz gibi, ölçülülük ilkesitemel hakların sınırlanmasının sınırını da teşkil eden Anayasalesaslardan birisidir. Ancak daha bu sınırlama ölçütüne gelmeden,Anayasa m. 13’de öngörülen “yasayla sınırlama” kaydı bakımından120. maddenin İdareye verdiği yetki Anayasaya uygun mudur sorususorulabilir. Kanımca uygun değildir. Yasama yetkisinin devri niteliğindeolduğu söylenebilir. Çünkü çerçevesini çizmeden, içeriğinibelirlemeden, İdareye davanın açılması gibi önemli bir noktada, hakarama özgürlüğünün kullanılmasında yargı yoluna başvuruda, Tarifedeiçeriğini belirleyeceği miktarın alınması suretiyle hak aramaözgürlüğünü, yargıya ulaşımı sınırlama hakkı veriyor. Anayasa Mahkemesi,temel hakların sınırlanmasına ilişkin idareye düzenleyiciişlem yapma yetkisi veren yasalar bakımından, çerçevesi çizilmeden,sınırları yeterince belirlenmeden takdir yetkisinin denetlenemeyeceğişekilde bir idare düzenleyici işlem yapma yetkisi veriliyorsa,bunun Anayasa’nın 7. maddesi anlamında yasama yetkisinin devri