1 01 Het gevecht om het publieke domein - Bureau Beke

More documents

Recommendations

Info

Veranderde beleving van onveiligheid 41 Figuur 2: Waarom metroreizigers zich in Rotterdam op hun gemak voelen Geen enge types Geen rondhangende jongeren Overdag In gezelschap reizen Geen junks Goede verlichting Aanwezigheid camerabewaking Aanwezigheid bewaking Aanwezigheid personeel Veel mensen Weet/zegt niet (Bron: Vanderveen, 1998) Anders Berichtgeving en identificatie met slachtoffers 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% De groei van het aantal toegankelijke informatiebronnen, de opkomst van de massamedia en toename van de popularisering van criminaliteit en/of misdaad in bijvoorbeeld reality tv-programma’s heeft niet alleen invloed op de ‘assertiviteit’ van de burger, 13 maar ook op de onveiligheidsbeleving (Hale, 1996; Kania, 1998). Een algemene conclusie uit de studies naar de invloed van de media op de angst voor slachtofferschap is dat hoe beter iemand zich kan vergelijken met het slachtoffer zoals geportretteerd in de media, hoe meer angst dit oproept. Zo blijkt dat wanneer mediaberichten een persoonlijk portret van het slachtoffer bevatten, dit meer angst oproept dan wanneer mensen bijvoorbeeld kranten lezen die op een minder saillante manier nieuws brengen over 13 Deze mondigheid heeft natuurlijk ook zijn weerslag op de politiek; enerzijds eist de burger meer inspraak en pleit men voor meer democratisering (vergelijk D66 en het referendum), anderzijds is de publieke opinie een factor van betekenis geworden bij de vorming en slagen van beleid. Dit laatste gaat samen met evaluaties en het peilen van de publieke opinie. De assertiviteit van de burger blijkt ook uit de zogenoemde ‘juridisering van de samenleving’: mensen maken steeds meer gebruik van de juridische mogelijkheden om conflicten te beslechten en zich met bezwaarschriften en beroepsprocedures te verzetten tegen beslissingen van de overheid.
Justitiële verkenningen, jrg. 27, nr. 1, 2001 42 criminaliteit (Williams en Dickinson, 1993). Dit komt doordat mensen zich identificeren met het slachtoffer. 14 Identificatie met het slachtoffer betekent dat mensen zich verplaatsen in de persoon van het slachtoffer, waarbij zij zich voorstellen zelf het slachtoffer te zijn. Dit kan een gevoel van angst veroorzaken bij mensen. De reactie is dan: ‘dit kan mij ook overkomen!’ Hoe dit proces van identificatie precies werkt, is nog onduidelijk. Zo is niet bekend of mensen die zich sowieso al onveiliger voelen meer de neiging hebben zich te identificeren met slachtoffers. De massamedia hebben niet alleen een directe invloed op de onveiligheidsbeleving, maar ook op de beeldvorming over bijvoorbeeld de politie, de omvang van criminaliteit, criminaliseringsprocessen (d’Anjou, 2000) en specifieke etnische groepen. Een fenomeen als ‘zinloos geweld’ (WODC, 1999) was waarschijnlijk niet als begrip ontstaan zonder de enorme aandacht van de media. Berichten over ‘zinloos geweld’ gaan als een lopend vuurtje door de samenleving. Dit leidt niet alleen tot particuliere initiatieven (zoals de oprichting van de Stichting tegen Zinloos Geweld), maar ook tot initiatief van de overheid. Het platform ‘Geweld op straat’ werd bijvoorbeeld in januari 1999 door het kabinet geïnstalleerd. De termen die in de massamedia gebruikt worden, vinden snel de weg naar het dagelijkse taalgebruik. Is het iets van deze tijd dat gesproken wordt over ‘criminelen’? Door ‘crimineel’ gedrag te verpersoonlijken, wordt een discrepantie tussen ‘normale, goede mensen’ en ‘criminelen’ gecreëerd en benadrukt. Dit leidt tot polarisatie en outgrouphomogeniteit: enerzijds zullen de verschillen tussen de eigen groep en de andere groep, ‘de criminelen’, worden geaccentueerd en anderzijds worden de ‘criminelen’ als een homogene groep gezien. Onderzoek naar onveiligheidsbeleving laat zien dat wanneer er ‘normale’ mensen zijn, mensen ‘zoals jijzelf’, dit een geruststellend gevoel geeft, in tegenstelling tot de aanwezigheid van andere, ‘enge’ mensen. Deze ‘andere mensen’ worden vaak als bedreigend of gevaarlijk ervaren. De toegenomen diversiteit van de Nederlandse bevolking kan sociale onzekerheid veroorzaken, die verband heeft met de beleving van onveiligheid. Mensen die afwijkend gedrag vertonen, of een afwijkend uiterlijk hebben, ‘contrasteren’ en kunnen aldus een wat ongemakkelijk of onveilig gevoel oproepen. Ook in de studie naar onveiligheidsbeleving in de Rotterdamse metro kwam dit naar voren (zie figuur 3). Zwervers, enge types, hangjongeren en junks bleken veel genoemd te worden als redenen van onveiligheidsgevoelens. 14 Sociaal-psychologische studies naar sociale vergelijking hebben geleid tot het identificatiecontrast model, zie bijvoorbeeld (Ybema, 1994) en (Van der Zee, 1996). Neerwaartse identificatie (zoals het identificeren met een slachtoffer), neerwaartse contrastering (wanneer mensen zich afzetten tegen het slachtoffer) zijn hier vooral van belang.
Page 1 and 2: 1 Justitiële verkenningen jaargang
Page 3 and 4: Colofon Justitiële verkenningen is
Page 5 and 6: Justitiële verkenningen, jrg. 27,
Page 11 and 12: Verlos mij van des menschen overlas
Page 35 and 36: Nederland vroeger veiliger? De vera
Page 41: Justitiële verkenningen, jrg. 27,
Page 73 and 74: Het gezag van de politie C.D. van d
Page 85 and 86: Voetbalcriminaliteit Veroveren hool
Page 93 and 94:
Justitiële verkenningen, jrg. 27,
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Openbaar vervoer Reizigers, agressi
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Journaal Het WODC op Internet: www.
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Boeken en rapporten Onderstaande pu
Page 145 and 146:
Schreuders, M.M., F.W.M. Huls, W.M.
Page 147:
Auteursrecht voorbehouden. Behouden
show all

1 01 Het gevecht om het publieke domein - Bureau Beke

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?