12.05.2013 Views

Qyoolb'al pqtinmit , Vocabulario Bilingüe. pdf

Qyoolb'al pqtinmit , Vocabulario Bilingüe. pdf

Qyoolb'al pqtinmit , Vocabulario Bilingüe. pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

7<br />

0<br />

150<br />

Esta triste. Kb’isnik. Elena está triste.<br />

Wu Le’n kb’isnik.<br />

Estadio. Etz’imb’al. Por la noche<br />

iremos al estadio. Chaq’ab’<br />

Xkujb’eek pri etz’imb’al.<br />

Estado líquido. Ya’ rwoch. La<br />

medicina está en estado líquido. Wu<br />

kumb’al ya’ rwoch.<br />

Estamos. Ojk’olik. Nosotros estamos<br />

en pena. Qe iil oj k’olik.<br />

Están en orden. Ki’ chololik. Los<br />

niños están muy bien ordenados. Ri<br />

ajk’lob’ kchololik kb’anik.<br />

Están. Ik’olik. Los niños están en la<br />

escuela. Ik’olik ri ke’q ajk’lob’<br />

ptijneem.<br />

Estancado, represado. Remlik,<br />

tik’lik, Puq’lik. El agua de la lluvia<br />

está estancada en el camino. Ri ya’<br />

rech jab’ puq’lik pri b’eey.<br />

Estancarlo. Takb’xik. Dejas<br />

estancado la tranca en la casa.<br />

Xtatakb’a’ken ri rchi’ jaay.<br />

Estas triste, pregunta. Katb’isnik.<br />

¿Por qué estás triste?. Chermal<br />

katb’isnik.?.<br />

Éste. Wuwe’. Éste es el que agarras.<br />

Are’ wuwe’ ri kachop.<br />

Esterilidad. Qal kalnik. La mujer es<br />

estéril.Wu ixoq qal kalnik.<br />

Estiércol de ratones. Kchaq ch’ooy.<br />

Dentro del may hay estiércol de<br />

rata. Pri ixiim k’olik kchaq ch’ooy.<br />

Español – Sipakapense<br />

Estómago. K’u’xaj. Le duele el<br />

estómago a Julia. Kq’oxwik ri<br />

rk’u’x Julia.<br />

Estornudo. Achyam. Cuando hay<br />

estornudo empieza la enfermedad.<br />

Ataq k’olik achyam ktikrook<br />

yab’iil.<br />

Estoy. Ink’olik. Estoy listo para irme.<br />

Utzoq ink’olik rech xkinb’eek.<br />

Estrella. Ch’mil. Las estrellas brillan<br />

por las noches. chaq’ab’ ki’<br />

q’ilwik wu ch’mil.<br />

Estudio. Tijneem. Hay donde estudiar<br />

en el pueblo. K’olik wa’chi<br />

xkujtijnik <strong>pqtinmit</strong>.<br />

Estuvo. Xk’ob’ik. Estuvo algunos<br />

días aquí. Xk’ob’ik ju jrub’ q’iij<br />

wre’.<br />

Eterno. Junilik, Qa kk’isik. Nadie es<br />

eterno en esta tierra. Ni k’o tjun taq<br />

junilik chu wu uleew.<br />

Exigir. Ch’o’jiij. Es bueno que<br />

exijamos. Utz xtqch’o’jiij.<br />

Expresión de duda. Qal kraaj.<br />

Posiblemente no quiera venir. Mu<br />

kraaj tk’lo kpetik.<br />

Exprimir, ordeñar. Yitz’ik. Yatz. Por<br />

las mañanas ordeño a la vaca.<br />

Ksaqrik kinyatz’ wu Waakx.<br />

Extender. Tuknik, Lik’ik. La raíz del<br />

árbol se extendió. wu rk’al che’<br />

xklik’kiib’.<br />

SINTITUL-1 150<br />

08/07/2004, 08:34 a.m.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!