07.10.2014 Views

LAS RAZONES DEL DERECHO Teo rías de la ar gu men ta ción ju rí di ca

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>LAS</strong> <strong>RAZONES</strong> <strong>DEL</strong> <strong>DERECHO</strong> 143<br />

(<strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>tos genéricos o históricos), sea en el aspecto sincrónico (<strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>tos<br />

sistemáticos, en general). La elec<strong>ción</strong> final entre interpre<strong>ta</strong>ciones<br />

rivales tiene lug<strong>ar</strong> <strong>de</strong> acuerdo con <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>tos consecuencialsi<strong>ta</strong>s. El <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>to<br />

lingüístico que fija el signifi<strong>ca</strong>do posible <strong>de</strong> los textos es esencial<br />

en todo <strong>ca</strong>so, pero pue<strong>de</strong> ser rebasado y d<strong>ar</strong> lug<strong>ar</strong> así a una interpre<strong>ta</strong><strong>ción</strong><br />

contra legem. Este último tipo <strong>de</strong> interpre<strong>ta</strong><strong>ción</strong> pue<strong>de</strong> admitirse<br />

cuando el texto contiene una contra<strong>di</strong>c<strong>ción</strong> lógi<strong>ca</strong>, <strong>de</strong> <strong>ta</strong>l forma que no<br />

hay nin<strong>gu</strong>na lectura posible que pu<strong>di</strong>era obvi<strong>ar</strong><strong>la</strong>, pero <strong>ta</strong>mbién cuando<br />

existe un absurdo axiológico, esto es, cuando <strong>la</strong> interpre<strong>ta</strong><strong>ción</strong> lingüísti<strong>ca</strong><br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> ley hiciera que result<strong>ar</strong>a autofrus<strong>ta</strong>nte en re<strong>la</strong><strong>ción</strong> con sus propios<br />

objetivos, o bien irrealizable, o fuera to<strong>ta</strong>l<strong>men</strong>te en contra <strong>de</strong> principios<br />

<strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>cos o <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>ju</strong>sticia en abstracto o <strong>de</strong>l sentido común (MacCormick y<br />

Bankowski, 1989, p. 52). De todas formas, MacCormick hab<strong>la</strong> <strong>de</strong> es<strong>ta</strong> última<br />

posibilidad con gran <strong>ca</strong>ute<strong>la</strong>, y su misma acep<strong>ta</strong>bilidad le p<strong>ar</strong>ece que<br />

es algo controvertido (ibi<strong>de</strong>m, p. 53).<br />

C. Conflictos entre los <strong>di</strong>versos requisitos <strong>de</strong> <strong>la</strong> racionalidad<br />

En tercer lug<strong>ar</strong> —y es<strong>ta</strong> c<strong>rí</strong>ti<strong>ca</strong>, en realidad, se conec<strong>ta</strong> muy estrecha<strong>men</strong>te<br />

con <strong>la</strong> anterior— MacCormick no ha pres<strong>ta</strong>do <strong>la</strong> suficiente aten<strong>ción</strong><br />

a los posibles conflictos que pue<strong>de</strong>n surgir en <strong>la</strong> utiliza<strong>ción</strong> <strong>de</strong> los<br />

<strong>di</strong>stintos requisitos <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong><strong>ta</strong><strong>ción</strong> <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong><strong>ca</strong> racional. Así, él hab<strong>la</strong> <strong>de</strong><br />

que usual<strong>men</strong>te existe una interac<strong>ción</strong> entre <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>tos <strong>de</strong> coherencia y<br />

<strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>tos consecuencialis<strong>ta</strong>s, pero al mismo tiempo <strong>de</strong>s<strong>di</strong>buja <strong>ta</strong>mbién<br />

<strong>la</strong> <strong>di</strong>stin<strong>ción</strong> entre unos y otros. Por un <strong>la</strong>do, preten<strong>de</strong> que <strong>la</strong>s <strong>de</strong>cisiones<br />

<strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong><strong>ca</strong>s <strong>de</strong>ben tener sentido en re<strong>la</strong><strong>ción</strong> con el sistema (<strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>tos <strong>de</strong><br />

coherencia) y en re<strong>la</strong><strong>ción</strong> con el mundo (<strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>tos consecuencialis<strong>ta</strong>s),<br />

pero, por otro <strong>la</strong>do, entien<strong>de</strong> <strong>la</strong>s consecuencias <strong>de</strong> <strong>ta</strong>l manera que es<strong>ta</strong>s se<br />

<strong>de</strong>finen en realidad en re<strong>la</strong><strong>ción</strong> con el sistema; <strong>la</strong> apertura <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong><strong>ta</strong><strong>ción</strong><br />

<strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong><strong>ca</strong> hacia el mundo social y hacia <strong>la</strong>s ciencias sociales es,<br />

pues, más ap<strong>ar</strong>ente que real; los posibles conflictos entre el sistema <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>co<br />

y el sistema social quedan, así, eliminados.<br />

MacCormick <strong>ta</strong>mpoco pres<strong>ta</strong> mucha aten<strong>ción</strong> (salvo, <strong>ta</strong>ngencial<strong>men</strong>te,<br />

en re<strong>la</strong><strong>ción</strong> con el problema <strong>de</strong> <strong>la</strong> interpre<strong>ta</strong><strong>ción</strong>) a otro tipo <strong>de</strong> conflictos<br />

que pue<strong>de</strong>n surgir entre el requisito <strong>de</strong> consistencia y el <strong>de</strong> coherencia. Él<br />

p<strong>ar</strong>ece p<strong>ar</strong>tir <strong>de</strong> que los <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>tos <strong>de</strong> coherencia siempre tienen como<br />

límite el requisito <strong>de</strong> <strong>la</strong> consistencia. Pero, ¿son —o <strong>de</strong>ben ser— <strong>la</strong>s cosas

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!