LAS RAZONES DEL DERECHO Teo rías de la ar gu men ta ción ju rí di ca
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>LAS</strong> <strong>RAZONES</strong> <strong>DEL</strong> <strong>DERECHO</strong> 171<br />
d. Formas <strong>de</strong> <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>tos <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>cos especiales<br />
Final<strong>men</strong>te, Alexy incluye tres formas <strong>de</strong> <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>tos <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>cos especiales,<br />
esto es, que se usan especial<strong>men</strong>te —pero no exclusiva<strong>men</strong>te— en<br />
<strong>la</strong> metodología <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong><strong>ca</strong>: el <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>to e contr<strong>ar</strong>io, <strong>la</strong> analogía y <strong>la</strong> reduc<strong>ción</strong><br />
al absurdo. Los represen<strong>ta</strong>, respectiva<strong>men</strong>te, así:<br />
(J.15) (1) (x) (OGx → Fx)<br />
(2) (x) (¬ Fx → ¬ OGx)<br />
(J.16) (1) (x) (Fx v F sim x → OGx)<br />
(2) (x) (Hx → F sim x)<br />
(3) (x) (Hx → OGx) (1), (2)<br />
(J.17) (1) ¬ ΟΖ<br />
(2) R′ → Z<br />
(3) ¬ Ρ’<br />
Lo que Alexy <strong>de</strong>s<strong>ta</strong><strong>ca</strong> aquí, sobre todo, es que es<strong>ta</strong>s tres formas <strong>de</strong> <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>to<br />
son <strong>ca</strong>sos especiales <strong>de</strong>l <strong>di</strong>scurso práctico general: “(J.15) es un<br />
esquema <strong>de</strong> inferencia válido lógi<strong>ca</strong><strong>men</strong>te; 21 (J.16) es exigido por el principio<br />
<strong>de</strong> universalidad; 22 y (J.17) es un <strong>ca</strong>so en que se toma en consi<strong>de</strong>ra<strong>ción</strong><br />
<strong>la</strong>s consecuencias” (Alexy, 1978a, pp. 270-1). 23 Por otro <strong>la</strong>do, y al<br />
i<strong>gu</strong>al que ocur<strong>rí</strong>a con los cánones <strong>de</strong> <strong>la</strong> interpre<strong>ta</strong><strong>ción</strong>, el uso <strong>de</strong> es<strong>ta</strong>s formas<br />
sólo es racional en <strong>la</strong> me<strong>di</strong>da en que <strong>la</strong>s mismas resul<strong>ta</strong>n saturadas y<br />
en que los enunciados inser<strong>ta</strong>dos p<strong>ar</strong>a <strong>la</strong> satura<strong>ción</strong> puedan funda<strong>men</strong>t<strong>ar</strong>se<br />
en el <strong>di</strong>scurso <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>co. Por ejemplo, en re<strong>la</strong><strong>ción</strong> con <strong>la</strong> forma <strong>de</strong>l <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>to<br />
por analogía, <strong>la</strong> premisa (1) se funda<strong>men</strong><strong>ta</strong> a p<strong>ar</strong>tir <strong>de</strong> <strong>la</strong> norma<br />
expresada en <strong>la</strong> ley que <strong>ca</strong>b<strong>rí</strong>a formu<strong>la</strong>r así: (x) (Fx→ OGx), y <strong>de</strong> una<br />
reg<strong>la</strong> que a su vez que pue<strong>de</strong> verse como un <strong>ca</strong>so especial <strong>de</strong>l principio <strong>de</strong><br />
universalidad: “ Los supuestos <strong>de</strong> hecho que son semejantes <strong>de</strong>s<strong>de</strong> un<br />
punto <strong>de</strong> visto <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>co <strong>de</strong>ben tener <strong>la</strong>s mismas consecuencias <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong><strong>ca</strong>s”<br />
(ibi<strong>de</strong>m, p. 269). En <strong>de</strong>finitiva, p<strong>ar</strong>a el uso <strong>de</strong> <strong>la</strong>s formas especiales <strong>de</strong><br />
<strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>tos <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>cos rige <strong>la</strong> si<strong>gu</strong>iente reg<strong>la</strong>:<br />
(J.18) Las formas <strong>de</strong> los <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong>tos <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>cos especiales tienen que result<strong>ar</strong><br />
saturadas.<br />
21 Téngase en cuen<strong>ta</strong> que <strong>la</strong>s reg<strong>la</strong>s <strong>de</strong>l <strong>di</strong>scurso práctico general van más allá <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> lógi<strong>ca</strong><br />
<strong>de</strong>ductiva, pero presuponen es<strong>ta</strong>s reg<strong>la</strong>s.<br />
22 A<strong>de</strong>más <strong>de</strong> ser <strong>ta</strong>mbién un esquema <strong>de</strong> inferencia válido lógi<strong>ca</strong><strong>men</strong>te.<br />
23 De hecho, (J.17) se basa en el mismo esquema en que se basan (J.4.2) y (J.5), que, a su vez,<br />
pod<strong>rí</strong>a reducirse a <strong>la</strong> forma (4.2), es <strong>de</strong>cir, a <strong>la</strong> forma <strong>de</strong> funda<strong>men</strong>t<strong>ar</strong> un enunciado normativo sin<strong>gu</strong><strong>la</strong>r<br />
por referencia a <strong>la</strong>s consecuencias.