07.10.2014 Views

LAS RAZONES DEL DERECHO Teo rías de la ar gu men ta ción ju rí di ca

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

164 MANUEL ATIENZA<br />

siempre una úni<strong>ca</strong> respues<strong>ta</strong> correc<strong>ta</strong> p<strong>ar</strong>a <strong>ca</strong>da <strong>ca</strong>so. Se necesi<strong>ta</strong> por ello<br />

un nuevo proce<strong>di</strong>miento que cierre es<strong>ta</strong> <strong>la</strong><strong>gu</strong>na <strong>de</strong> racionalidad y que no<br />

es otro que el proceso <strong>ju</strong><strong>di</strong>cial; una vez que se termina este último proce<strong>di</strong>miento,<br />

sólo queda una respues<strong>ta</strong> <strong>de</strong> entre <strong>la</strong>s <strong>di</strong>scursiva<strong>men</strong>te posibles.<br />

A <strong>di</strong>ferencia <strong>de</strong> lo que ocurre con el proce<strong>di</strong>miento <strong>de</strong>l <strong>di</strong>scurso práctico<br />

general y con el <strong>de</strong>l <strong>di</strong>scurso <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>co, los otros dos proce<strong>di</strong>mientos tienen<br />

c<strong>ar</strong>ácter institucionalizado (es <strong>de</strong>cir, están re<strong>gu</strong><strong>la</strong>dos por normas <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong><strong>ca</strong>s,<br />

<strong>de</strong> manera que ello ase<strong>gu</strong>ra que se lle<strong>gu</strong>e a un resul<strong>ta</strong>do <strong>de</strong>finitivo<br />

y que sea, a<strong>de</strong>más, obligatorio) y contienen no sólo un aspecto <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong><strong>ta</strong>tivo,<br />

sino <strong>ta</strong>mbién un ele<strong>men</strong>to <strong>de</strong> <strong>de</strong>cisión (cfr. A<strong>ar</strong>nio-Alexy-Peczenik,<br />

p. 278, y Alexy, 1988c, pp. 31 y 33). Aunque Alexy no sea aquí <strong>de</strong>l<br />

todo c<strong>la</strong>ro, <strong>la</strong>s <strong>di</strong>stinciones anteriores (que no ap<strong>ar</strong>ecen, o al <strong>men</strong>os no <strong>ta</strong>n<br />

c<strong>la</strong>ra<strong>men</strong>te, seña<strong>la</strong>das en sus primeras obras) hacen pens<strong>ar</strong> que <strong>di</strong>stin<strong>gu</strong>e<br />

<strong>de</strong> al<strong>gu</strong>na forma entre <strong>la</strong> <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong><strong>ta</strong><strong>ción</strong> <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong><strong>ca</strong> en sentido estricto (<strong>la</strong><br />

que se <strong>de</strong>s<strong>ar</strong>rol<strong>la</strong> en el contexto <strong>de</strong>l se<strong>gu</strong>ndo proce<strong>di</strong>miento y que —<strong>ca</strong>be<br />

suponer— se<strong>rí</strong>a bási<strong>ca</strong><strong>men</strong>te <strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> dogmáti<strong>ca</strong> <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong><strong>ca</strong>) y <strong>la</strong> <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong><strong>ta</strong><strong>ción</strong><br />

<strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong><strong>ca</strong> en sentido amplio (que inclui<strong>rí</strong>a <strong>ta</strong>mbién <strong>la</strong> <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong><strong>ta</strong><strong>ción</strong><br />

legis<strong>la</strong>tiva, <strong>la</strong> <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong><strong>ta</strong><strong>ción</strong> <strong>de</strong>l <strong>ju</strong>ez, <strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong>s p<strong>ar</strong>tes en el proceso, <strong>la</strong> <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> opinión públi<strong>ca</strong>, etc.). De todas formas, en lo que si<strong>gu</strong>e <strong>la</strong> expresión<br />

<strong>di</strong>scurso <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>co se utiliz<strong>ar</strong>á en un sentido amplio y un <strong>ta</strong>nto in<strong>de</strong>finido<br />

(como hace en general el propio Alexy).<br />

4. El <strong>di</strong>scurso <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>co como <strong>ca</strong>so especial <strong>de</strong>l <strong>di</strong>scurso práctico<br />

general. La teo<strong>rí</strong>a <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>ar</strong><strong>gu</strong><strong>men</strong><strong>ta</strong><strong>ción</strong> <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong><strong>ca</strong><br />

El <strong>di</strong>scurso <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>co es, en opinión <strong>de</strong> Alexy, un <strong>ca</strong>so especial <strong>de</strong>l <strong>di</strong>scurso<br />

práctico general. Esto quiere <strong>de</strong>cir, más concre<strong>ta</strong><strong>men</strong>te, que 1) en el<br />

mismo se <strong>di</strong>scuten cuestiones prácti<strong>ca</strong>s, 2) se erige <strong>ta</strong>mbién una pretensión<br />

<strong>de</strong> correc<strong>ción</strong> (<strong>la</strong> pretensión <strong>de</strong> <strong>ju</strong>sticia se<strong>rí</strong>a un <strong>ca</strong>so <strong>de</strong> pretensión <strong>de</strong><br />

correc<strong>ción</strong>), pero ello 3) se hace (y <strong>de</strong> ahí que sea un <strong>ca</strong>so especial) <strong>de</strong>ntro<br />

<strong>de</strong> <strong>de</strong>terminadas con<strong>di</strong>ciones <strong>de</strong> limi<strong>ta</strong><strong>ción</strong>. En otras pa<strong>la</strong>bras, en el<br />

<strong>di</strong>scurso <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>co no se preten<strong>de</strong> sostener que una <strong>de</strong>terminada proposi<strong>ción</strong><br />

(una pretensión o c<strong>la</strong>im en <strong>la</strong> terminología <strong>de</strong> Toulmin) es sin más<br />

racional, sino que pue<strong>de</strong> funda<strong>men</strong>t<strong>ar</strong>se racional<strong>men</strong>te en el m<strong>ar</strong>co <strong>de</strong>l or<strong>de</strong>namiento<br />

<strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>co vigente. El proce<strong>di</strong>miento <strong>de</strong>l <strong>di</strong>scurso <strong>ju</strong><strong>rí</strong><strong>di</strong>co se<br />

<strong>de</strong>fine, pues, por un <strong>la</strong>do, por <strong>la</strong>s reg<strong>la</strong>s y formas <strong>de</strong>l <strong>di</strong>scurso práctico<br />

general y, por otro <strong>la</strong>do, por <strong>la</strong>s reg<strong>la</strong>s y formas específi<strong>ca</strong>s <strong>de</strong>l <strong>di</strong>scurso

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!