62377

I. ATALA: 4. BRASILGO KOOPERATIBA ERREALITATEA GAUR
Lanaren babes politika nazionalen artean ezarriko du, lan zuzenbidea urratuz, mendeko lan
harremanak estaltzeko helburuz sortzen diren kooperatiben gainean, kide diren Estatuen
gaineko kontrola eramatea.
Arau hori emango da 1995tik aurrera iruzur-kooperatiben ugaritzearen ondorioz. Bazen
bestalde eslogan – engainu sortzailea zirudien arau bat: 8.949 Legea 1994ko abenduaren
9koa, zeinak Consolidaçao das Leis do Trabalho-ko 442 artikuluan paragrafo bat gehitu zuen
eta honen arabera edozein delarik ere sektorea ez da enpleguzko harremanik izango
kooperatibaren eta bazkideen artean 91 .
Arauaren interpretazioak enpresa asko nahasmenera eraman zituen eta ondorioz Lan Justizian
milaka izan ziren ezarri ziren akzioak; bai kaltetuak izan zirela uste zuten langileen aldetik bai
eta Lan Ministerio Publikoaren (MPT) aldetik ere. Ministerioak lanaren ordenu publikoaren
defentsa egitea zuen helburu.
Legearen interpretazioa ezin da era sinple eta isolatuan egin eta ezinbestean, gainerako arau
multzo eta printzipioekin koordinatuta egin beharra dago.
Konstituzio Federalak bere 1 artikuluko IV. Atalean Brasilgo Errepublika Federalaren oinarri
gisa lanaren funtzio soziala eta ekimen librea edo askea aipatzen ditu. 7 artikuluak, langileak
bidezko arrazoirik gabe kanporatuak izatea debekatzen du eta langileei enpleguzko harremana
izatea bermatzen die. Ekimen libreak bere baitan duen funtzio sozialak, enpresa jardueraren
onura jasotzaileei jardueratik eratorritako erantzukizuna ezartzen dio. Enpresaren erantzukizun
soziala, konstituzioaren beste xedapen batzuetatik ere ondorioztatzen da.
170 artikulua Ordenu Ekonomiko eta Sozialari buruz mintzo da, eta lanari dagokionez bi irizpide
garbi ematen ditu: lehena, giza lanaren balorazioa litzake; ekoizpen kostu gisa ez hartzea baizik
eta kapitalaren mantenu eta erreprodukziorako tresna gisa. Giza duintasunaren manifestapena
eta prozesu ekonomikoaren lehen helburua. Ekonomia gizakiaren zerbitzura dago eta ezin
ahaztu ditzake duintasunari lotutako balio eta interesak. Bigarren irizpidea ekoizpen ondasunei
91 Parágrafo único. Qualquer que seja o ramo de atividade da sociedade cooperativa, nao existe vínculo
empregatício entre ele e seus associados, nem entre os tomadores se serviços daquela.
114