62377

I. ATALA: 2. EUSKAL KOOPERATIBISMOA
sortzea eragin duena ez da izan irabazi izpiritua baizik eta jarduera profesional bat aurrera
eramatea. Izpiritu edo helburu hori ez da bihurtu merkataritza izaeraren oinarrizko ezaugarria
baizik eta hartutako formak berak, hots, Sozietate Anonimo eta Erantzukizun Mugatuko
Sozietate izateak.
Printzipioz esan daiteke, enpresa eta enpresari baten presentzia, nahikoa izan beharko
litzatekeela hauek burutzen dituzten ekintzak merkataritza kalifikazioa izateko. Eztabaida antzu
eta luzeak ekiditeko, ezin da merkataritza enpresari izaera utzi honek burutzen dituen jarduera
ekonomikoen izaeraren baitan. Ezta onargarria bestalde, enpresa zibil eta merkataritzakoen
arteko bereizketa egitea. Enpresa baten bitartez, merkatuan ondasun eta zerbitzuen
bitartekaritza burutzeak eman beharko lioke titularrari enpresari izaera. Beraz esan daiteke
subjektuaren merkataritza izaera, forma, metodo edo jarduera burutzeko daukan moduaren
baitan egon beharko litzatekeela. J. Garrigesen esanetan, ardatza ekintzatik antolaketara pasa
da.
Azken batean Zuzenbideak lortu behar du ekintzen helburua zein den kontutan izan gabe,
merkataritza izaera hautatutako izaera formalaren baitan kokatzeko. Merkataritza izaera izango
du, merkataritza sozietate forma aukeratu denean 27 . Jarduera hauen ustiapena merkatura
zuzenduta, ohikotasunez, antolatuta eta beraz, enpresa baten bidez eta merkataritza metodoak
erabiliz egiten bada, ekintza burutzen duenak merkataritza enpresari izaera hartuko du eta
hauen estatutua ezarriko zaie. Ezaugarri hauek aurkitzen ditugu baita kooperatiben antolaketa
eta metodotan ere, eta ondorioz, izaera bereziko merkataritza sozietate kontsiderazioa izango
dute.
Kapital Sozietate batek daukan hedapen tekniko eta ekonomiko bera duen formula juridiko
berezia da kooperatiba; bere printzipio eta helburu espezifikoekin.
Atala amaitzeko A. Poloren iritzia jasoko dugu bera baita kooperatiben erregimen juridikoari
arreta gehien eskaini dion autorea 28 . Berak, tesi sendoen bidez frogatu zuen ‘merkataritza’ eta
27 Brasilgo legedian egoera bestelakoa da. Ez da sozietate forma kooperatiba tratamendua baldintzatzen
duena, burutzen den ekintzaren izaera baizik.
28 ‘ El verdadero problema reside hoy en no poder encerrar en los moldes tradicionales del art.. 1 del CDC
la enorme tipologia de los actuales titulares o sujetos de la actividad económica constitutiva de
50