62377

I. ATALA: 2. EUSKAL KOOPERATIBISMOA
dagoela adostasunik, ‘ irabazi asmoa ‘ zer den eta zer ez definitzeko. Postura tradizionalaren
arabera, jatorrizko zentzuan ulertu behar da: hirugarrenengandik eratortzen den soberakina
(irabazi objektiboa) eta bazkideen artean banatuko dena (irabazi subjektiboa) 16 . Hala ere,
badira terminoari nozio zabalagoa aitortzen dioten autoreak 17 . Hauen esanetan, erakundeak
edozein ondare abantaila lortzen duenean gertatzen da eta ez du zertan zuzenean irabazia
egon behar; hau da, galera edo gastuak ekiditen direnean.
Jarrera germaniarrak berriz, J. Giron irakasleak defendatzen du sozietatea elkartetik bereizteko
ez dela beharrezkoa irabazia egotea 18 .
Puntu hauen gaineko determinazioak markatzen du kooperatibaren izaera juridikoaren gaineko
eztabaida. Irabazi terminoaren esangura zabala hartzen duten autoreek, kooperatiba irabazi
asmodun sozietateen artean kokatu behar dela defendatzen dute; bazkideak kostua
aurreztearen bidez lortzen dute irabazia (kontsumo kooperatibak) eta lan elkartuko
kooperatibak ordainsaria gehitzearen bidez.
Kontzeptu tradizionalaren jarraitzaileek, bereizten dute ‘irabazpidezko’ kausaren eta kausa
‘kooperatiboaren’ artean. Korronte honen barnean daude defendatzen dutenak, kooperatibak
irabazi asmorik ez izatean ‘sui generis’ izaerako erakundeak direla. Vicent Chuliá da jarrera hau
defendatzen duenetako bat eta bere ustez, kooperatibak bestelako sozietateek jasan behar
izan ez duten kontrola izan dute botere publikoen aldetik 19 .
16 CASTÁN TOBEÑAS, J., Comentarios al Código Civil, Tomo XXV, Madrid, 1933; Díez Picazo, L y
Gullón, A, Sistema de derecho civil, 6 ed. II Tomoa, Madrid, 1989; Albaladejo, M,.Derecho Civil, 8 ed., II
Tomo, Barcelona, 1989. Garrigues., J Teoría general de las Sociedades mercantiles, RDM; Vicent Chuliá,
F., Compendio de Derecho mercantil, Tomo I, Barcelona, 1986.
17 De Buen, D., Enciclopedia Jurídica Española, Tomo XVIIII, Barcelona, 1910, De la Camara, M.,
Estuidos de Derecho Mercantil, 2ed, Tomo I Madrid, 1977; Lacruz Berdejo, J., Elementos de Derecho civil,
2 ed. Barcelona, 1986.
18 GIRÓN TENA, J., Sociedades civiles y Sociedades Mercantiles: distinción y relaciones en el Derecho
español, RDM, 1947.
19 VICENT CHULIÁ, F., Concentración y unión de empresas ante el Derecho español, Madrid, 1971.
44