62377

I. ATALA: 3. BRASILGO MUGIMENDU KOOPERATIBOAREN HISTORIA
Militarrak, 26 artikulu zituen testu batekin 59/66 Dekretu Legea onartu zuten eta honen bitartez,
aurreko lege guztiak derogatuak izan ziren 37 . Carlos Pinhoren esanetan hauek izan ziren
ondorio garrantzitsuenak 38 : 1) Zehaztasun gutxirekin formulatutako printzipio orokorrak; 2)
Printzipio kooperatiboen aipamena ezabatzea; 3) Paternalismoa eta zentraltasuna; 3)
Onartezina zen formalismoa, kooperatiben funtzionamendua eman ahal izateko aldez aurreko
eskakizunak eta jarduera esparruaren murriztea.
Errepresio legediaren ostean eta sistema berrantolatzeko helburuarekin, 60.597/67 Dekretuak,
zeinak 59/66 Dekretu Legea erregelamendatuko duen, egitura mota hauek izan beharreko
printzipioak zein diren ezarriko du. Kooperatiba eratzeko beharrezkoak diren hogei bazkideak
lortzen direnen beti ere, atxikipen libreko printzipioa ezarriko du. Beste hainbat zehaztapenez
gain, bi kooperatiba mota bereizi zituen eta hiru gradutan sailkatu zituen: lehena, kooperatiba
lokal eta erregionalentzat; bigarrena, kooperatiba zentralentzat eta federazioentzat eta azkena,
konfederazioentzat.
Hurrengo urteak (1966-1970) diktaduraren gogortzeak eta estatuaren zentraltasunak markatuko
ditu. Honetaz gain, kreditu kooperatibismoaren (hiriko zein nekazal munduko) kontrako jokaera
gogorra izango da. Joera hau nabarmen ikus daiteke 59 Dekretu Legean, zeinak Conselho
Nacional de Cooperativismo (CNC) sortu eta 22.239/32 Dekretua bertan behera utziko duen.
Bestalde, estatuaren kontrolpean sortuko da Banco Nacional de Habitaçao (BNH) eta honek
Cooperativas Habitacionais Operárias –en bidez etxebizitzak eskuratu ahal izateko finantza
sistema bat antolatuko du. Operazio honek helburu izango du indarrean dagoen
kooperatibismoa desegin eta estatuaren kontrolpean izango den berria sortzea.
Norabide berean eta 1967ko Konstituzio Federalaren onarpenarekin, elkartze profesional
askatasuna bermatuz, beste egitura esku hartzaile araugile batzuk sortuko dira. Egitura hauek
37 Kreditu kooperatiben fiskalizazioz mintzo den pasarteak honela dio: ‘ As cooperativas que operam em
crédito, continuarao subordinadas, en a parte normativa, ao Conselho Monetario Nacional, e, na parte
executiva ao Banco Central da República do Brasil' gerora, Brasilgo Banku Zentrala deituko dena.
38 PINHO, Carlos Marques. Evolução da legislação cooperativista no Brasil. In As grandes coordenadas
da memória do cooperativismo brasileiro. Brasília: Organización de las Cooperativas Brasileiras
71