62377

I. ATALA: 3. BRASILGO MUGIMENDU KOOPERATIBOAREN HISTORIA
beste, garbi geratu delako 1988ko Konstituzio Federalarekin egitura edo sistema honek duen
kontraesana.
Rio Grande do Suleko justizia federalak epai edo erabaki hau eman zuen, kooperatiba batek
Organizaçao das Cooperativas do Estado do Rio Grande do Sul delakoan derrigor bazkide
egitearen beharraren inguruan 68 . Epaiak oinarri juridiko gisa hartzen du 1988ko Konstituzio
Federaleko 5 artikulua; elkartze askatasuna aldarrikatzen duena. Eta epaiak dio kooperatiben
eraketa bultzatzea eta sustatzea nahi bada, ezin dela eraketa hau organismo pribatu baten
erabakiaren esku utzi. Ikus daitekeenez, epaiak kooperatibak OCB-ren eskuduntza esparrutik
ateratzea eskatzen du; organismo pribatu batek eraketa baimentzeko zilegitasunaren aurka
eginez.
Ministerio Publiko Federalak ere bere jarrera adierazi zuen elkartze askatasunaren inguruan;
epaia meritu erabaki baten bitartez baieztatua izan zen 69 .
Ingurumari konstituzional honetan sistema kooperatibistaren ordezkaritza soilik ulertu ahal
izango da egitura bakoitzaren autonomia pribatutik; eta autonomia hau kooperatiben formazio
eta instituzioen oinarrietan aurkitzen da. Oinarri hau berau delarik bazkideen eta kooperatiba
beraren erantzukizuna zehazten duena. Eta bai edozein egitura nazional, erregional edo
estadualetan (baita Organizaçao das Cooperativas Brasileiras- OCB osatzen dutenak ere)
elkartzeko edo ez elkartzeko eskubidea definitzen dutenak.
Lehen une batean ikus daitekeenez, sistema kooperatibistaren ordezkaritza ezin nahastu
daiteke Estatuak duen eskubidearekin, kooperatiben ‘ekintza kooperatiboak’ eta operazio
representaçao, controle, registro e cadastramiento do Sistema Cooperativo Brasileiro, nos termos da
legislaçao vigente’.
68 De fato, a exigencia em pauta cerceia o direito constitucional livre associaçao, uma vez que o art. 5º,
XX da CF/ 88 diz que ninguém poderá ser compelido a associar-se ou a permamenecer associado.
Ademaís, tembén a Constituiçao garante, pretendendo incentivar a criaçao de cooperativas, que estas
nao dependem de autorizaçao do Poder Publico, por que dependeriam de autorizaçao de pessoas
jurídicas de direito privado como os sindicatos?
69 Note-se que nao se olvida dos beneficios que a associaçao entre entes com comunhao de
interesses pode trazer para a coletividade, ja que é possivel que um sindicato de cooperativas
possa obter maior sucesso no pleito de maiores incentivos estatais do que uma única cooperativas, por
exemplo. Todavia, tal objetivo nao pode servir como justificativa para uma obrigatoridade de associaçao
da cooperativas a ser criada pelos empetrantes juanto a OCERGS, pelo que tambén sob este aspecto
pode ser tido como ilegal o ato da autoridade impetrada.
91