62377

I. ATALA: 4. BRASILGO KOOPERATIBA ERREALITATEA GAUR
ezaugarri hauek izateak ez dakar derrigorrez, elkartasuna, demokrazia eta autogestioa euren
funtzionamenduaren oinarrian egotea. Razetoren esanetan, ekonomia egiteko modu berri
honek eskatzen ditu, jokaera sozial eta pertsonal berriak izatea 107 . Ekonomia modu honek
‘egiteko modu berria ‘ eskatzen du. Hala ere, esperientzia bakoitzean ezaugarri hauen
intentsitatea asko aldatzen da: esperientziak sortzen diren baldintza eta ingurumariaren
arabera; izaera politiko eta erlijiosoen arabera; parte-hartzaileen gida lerroak zein direnaren
arabera.
Demokrazia eta partizipazioaren ikuspegitik, kooperatibismo tradizionalarekin lotutako praktikak
dira bazkideen parte-hartzea gehien eragotzi duten esperientzia kooperatiboak. Eta
esperientzia aurreratuenak berriz izango dira, aurrez, borroka sozial bat aurrera eramatea
egokitu zaien taldeen kasua. Azken kasuan, borroka soziala izan delako kideak taldea sortzera
eraman dituen arrazoia. Bigarren multzo honetan kokatzen ditugu nekazal erreformaren aldeko
taldeak eta baita borroka sindikal eta kaleko borrokan kokatzen diren taldeak. Talde hauetan
langileen diskurtsoak ukitu politikoagoa dauka; eraldaketa soziala era zabalagoan begitantzen
du eta lanaren antolaketarako eta kudeaketarako modu parte-hartzaileagoak eta
demokratikoagoak ditu oinarrian.
Nahiz eta esperientzietan elkartasun ezaugarria ez izan nagusi, elementu bereizgarri
inportantea da egiturak lanaren arabera antolatuta izatea eta ez kapitalaren arabera. Nahiz eta
langileak ez izan elkartasunari lotutako asmo politiko- ideologikoak, baldintza batzuen
araberako lanpostuak sortzeak, arazoei konponbide kolektiboa emateko posizioan kokatzen
ditu esperientziok. Sinbiosi handiagoa dago indibiduala eta kolektiboaren artean. Ez da soilik
kudeaketa egiteko modu berri bat, lanaren kontzepzio eta harreman berri bat baizik.
Esperientzia hauetan biziraupen egoeratik ekonomia egitera pasa direla esan genezake.
Taldeen gizarteratzea lortze bidean daukan garrantzia eta beharrizan egoeratik ekonomia
egiten hastea dira azpimarratu beharreko elementuak. Gaur, esperientzia asko, esperimentatze
fasea igaro eta egonkortasun eta sendotze fasean daudela esan daiteke. Aukera erreal eta
zilegiak bihurtu dira langabeziari aurre egin eta garapen eredu justuagoak garatzeko. Hala ere,
enpresaritza kooperatiban izan ezik, kasu askotan emaitza ekonomikoak urriak izaten dira eta
errepikakorrak diren hainbat arazo izaten dituzte: kapital eta mailegu falta, komertzializazio
107 RAZETO, L; Economía Popular de Solidaridad. Edición Conferencia Episcopal de Chile, 1986.
130