62377

II. ATALA:
8. OCB EUSKAL INSTITUZIO KOOPERATIBOEN IKUSPEGITIK
bestetik, behar horiei erantzuna emateko enpresa ekonomikoa. Hau da, faktore soziala eta
ekonomikoa biak batzen ditu figura juridikoak 166 .
Izaera bikoitz honen kudeaketa egokia egitea ez da erraza. Batetik, Merkataritza Kodearen
pean, -egitura ekonomiko huts moduan hartuz- ito egiten zitzaien oinarrizko zuten elementua,
hau da, pertsonen elkarte izatea. Bestetik, Elkarte Lege Orokor baten azpian ipiniaz eta faktore
ekonomikoa alde batera lagata, eragotzi egiten zitzaien sozietatearen sortze arrazoia. Bietako
baten aldeko hautua eginda ere, kooperatibak beti gutxitasun egoeran eta legeen interpretazio
arbitrarioen menpe geratzen ziren.
Egoera ez erregular honek irtenbide bakarra zeukan: Elkarteen Legetik eta Merkataritza Kodetik
bereizia zen eta izaera bikoitza kontenplatuko zuen aparteko legea ematea.
Azken batean, Lankidetzan aritzen zirenek ez zuten eskatzen ez babes berezirik ez eta
pribilegiorik ere. Ez zuten paternalismorik nahi. Justizia zen eskatzen zuten gauza bakarra. Ez
zezatela izan euren izaerarekin bat ez zetorren erregimen berezirik, hau da, irabazi asmoa
zuten enpresen erregimen legalik. Kooperatibak, gizartearentzako oso garrantzitsua den
ekarpena egiten dutelako besteak beste.
Hala ere, kasu askotan kooperatiben lege erregimena oso zurruna izan da eta kooperatibak,
betetzen zailak ziren arauen menpe jarriak izan dira. Sarritan kooperatiben baldintza zurrunak,
izan dira hautu sozietario hori egiterako atzera egitea eragin dutenak. Izate sozietario hau ez da
hautatu burokrazia eta betebehar formal zailak bete beharra eskatzen duelako 167 .
Kooperatiben izaera edo identitate anbiguitatea izan da beraz, gainditu beharreko
zailtasunetako bat baina, bada kooperatibekiko beste pertzepzio bat ere. Bitartekaritza eta
ugazabak erditik kentzeko aukera moduan bizi dute askok kooperatibismoa. Lan araudia erditik
kendu edo araudiak jasotzen dituen eskubide sozialak ekiditeko bide bezala. Brasilgo
errealitatea, hau dela esan daiteke.
166 Albert Thomasek Alianza Internacional Cooperativa-ko Kongresuan, Gante 1924an.
167
Hau izan da Brasilen OCB-k baliatu duen estrategia ere Ekonomia Solidarioko ekimenak,
(kooperatibaren betekizunak zailak direla eta) kooperatiba izaera har ez dezaten.
253