62377

I. ATALA: 2. EUSKAL KOOPERATIBISMOA
galtzaileen artean apurtua zegoen, zauriak oraindik bizi-bizi zeuden. Egoera horretan zail
zeukan Arizmendiarrietak protagonista neutral eta bakezale izatea. Dena den, oztopo ugari
aurkitu bazuen ere, gerrak utzitako haustura hori gaindituz elkartze berri baten bidetik jardun
zuen bere abade bizitzan zehar.
Pertsonalismoaren ildotik jorratu zuen pertsona eta komunitatearen inguruko pentsamendu
osoa. Pertsonaren kontzeptua oinarritzat hartuz (komunitatean integratutako gizakia, ez gizaki
isolatua) Arrasateren berpizte ekonomiko, sozial eta morala bultzatzen saiatu zen.
Arrasatera iritsi bezain laster, gazte taldeekin lanean hasi zen Acción Católica elkartearen
bitartez. Gazteengan ikusten zuen etorkizun askea lortzeko modua. Horrela, gazteen
hezkuntzan eta parte-hartzean ahalegin nabaria egin zuen Arrasaten igarotako lehen urteetan.
Arizmendiarrietaren pentsamendua pentsamendu zabala eta malgua da, bilakaera gaitasun
interesgarria agertzen duena. Hainbat iturritatik edan eta pentsamendu praktiko propioa garatu
zuen, ekintzara bideratutako filosofia sendoa. Bere iturri nagusiak ondoren azaltzen ditugunak
izan ziren.
Arizmendiarriarretaren iturririk garrantzitsuena kristautasuna izan da. Eta horren barruan,
gizarte gaiez XX mendean Eliza Katolikoak garatutako Ikasbide Soziala: pertsonaren duintasun
sakratuaren aldarrikapena eta horren gauzatze pertsonal eta komunitarioa ardatz nagusi
hartzen dituena.
Inspirazio kristauko pentsamendu sozialari loturik, autore pertsonalista frantsesak izan zituen
erreferentzia nagusi, Maritain eta Mounier bereziki. Haiek bezala, modernitatea krisian ikusten
du Arizmendiarrietak eta humanismo integrala edo gizarte pertsonalista irudikatzen du.
Pertsona eta komunitatea dira bi iparrak, edo ipar bakarraren bi kontzeptu osagarriak.
Arizmendiarrieta, ordea, biziki praktikoa da eta gizarte berriaren oinarri ekonomikoak
errealitatean gauzatzen saiatzen da: lanaren soberania kapitalaren gainetik, langileen
autogestioa, erakunde zehatzak sortzea.
Sozialismoak osatzen duen familia handiaren barnean laborismoa izango da
Arizmendiarrietagan kuriositate handiena piztuko duen adarra; J. Ramsey MacDonald, Stafford
26