62377

I. ATALA: 3. BRASILGO MUGIMENDU KOOPERATIBOAREN HISTORIA
Konstituzioak ahalik eta eraginkortasun maila altuena lortu dezan, beharrezkoa izango da
mekanismo desberdinak kontrolatu eta erabiltzen jakitea. Besteak beste, Konstituzioaren
aurkako legeak debekatzea; prozesu hermeneutikoen erabilera; legeen konstituzionaltasuna
zaintzeko kontrol judiziala.
Helburu eta kautela horrekin aztertu behar dira, Lei 5.764/71ko 105 eta 107 artikulutan jasota
datozen kooperatiben kanpo ordezkaritza legala eta kooperatiben erregistro arautzen duten
legeen konstituzionaltasuna 64 .
Lei 5.764/71ko testuak Konstituzio Federaleko, 5 artikuluko XVII eta XX atalek diotenari kontra
egiten diote 65 . Kontraesana nabarmena da. Konstituzioak elkartzeko askatasuna,
funtzionamendu askatasuna eta estatuaren interferentzia eza aldarrikatzen ditu. Eta elkartuta
egoteko derrigortasun eza xedatzen du. Lege eta konstituzioaren arteko kontraesanean,
konstituzioa nagusi.
1964an Brasilen ezarri zen eta 1985era arte iraun zuen erregimen militarrarekiko haustura
suposatzen du 1988 Konstituzio Federalak eta Estatuaren eta Sozietate Zibilaren arteko
harreman aldaketa suposatuko du. Estatua, ordutik aurrera, ordura arte egon ez ziren balore
eta printzipioen arabera jarduten hasiko da (Lei 5.674/71aren argitaratze data ere tartean), eta
egoera berriak presente izango du oinarrizko eskubideen errespetua. Tartean elkartzeko
askatasuna bera ere.
64 Art. 105. A representaçao do sistema cooperativista nacional cabe é Organizaçao das Cooperativistas
Brasileiras- OCB- sociedade civil, com sede na Capital Federal, órgao técnico-consultivo do governo,
estruturada nos termos desta lei, sem finalidade lucrativa, competindho-lhe principalmente.
Art. 107. As cooperativas sao obrigadas, para seu funcionamento, a registrar-se na Organizaçao das
Cooperativas Brasileiras ou na entidade estadual, se houver, mediante apresentaçao dos estatutos
sociais e suas alteraçoes posteriores.
65 XVIII.- a criaçao de associaçoes e, na forma de lei, a de cooperativas independem de autorizaçao,
sendo vedada a interferençia estatal em seu funcionamento.
XX- Ninguém poderá ser compelido a ssociar-se ou a permanecer associado.
88