Scriptie co-creatie 2.0 jeurissen%26vriesde sll8

Co-creatie betekent letterlijk ‘samen creëren’, maar dat is als definitie van het begrip ontoereikend. Cocreatie
refereert in haar meest basale vorm aan het creëren van iets door meer dan één persoon. Von Hippel
(1988), Prahalad en Ramaswamy (2004) beargumenteren dat waarde in de commerciële sector, in
toenemende mate wordt ‘gecocreëerd’ door bedrijven en consumenten samen.
Bekende voorbeelden, naast Wikipedia, zijn Linux en Lego Factory. ‘Open innovatie’ is een term die later
ontstond en die sterk met co-creatie verbonden is; een term die het openstaan voor de externe invloeden
en de creatieve kansen van transparantie benadrukt (Chesbrough 2003). In de studie van Bekkers & Meijer
(2010) over co-creatie in de publieke sector laten de onderzoekers doorklinken dat het mooie aan de term
co-creatie is dat de overheid niet langer centraal staat. Bij participatie ‘mogen’ burgers meedoen, bij cocreatie
is er juist sprake van gelijkwaardigheid en laten burgers de overheid meedoen. Wanneer we het
concept co-creatie naar de publieke sector vertalen, dan zijn het niet de commerciële producten die in
wisselwerking tussen bedrijven en consumenten tot stand komen. Bij co-creatie in de publieke sector gaat
het om de inbreng van belanghebbende partijen in agendering, ontwikkeling en uitvoering van
overheidsbeleid waarbij getracht wordt zoveel mogelijk in te spelen op de behoeften, wensen en vragen van
burgers, bedrijven of maatschappelijke organisaties (Bovaird 2007; Alford 2009; Bekkers & Meijer 2010).
Vergroten van de legitimiteit van beleid
Bekkers en Meijer (2011) stellen dat co-creatie ertoe kan bijdragen dat de overheid responsiever wordt en
zich dus meer bewust is van de wensen en voorkeuren die binnen de samenleving leven ten aanzien van
bepaalde vraagstukken en ontwikkelingen. Een grotere responsiviteit voor wat er in de samenleving speelt,
zou de gepercipieerde kloof tussen burgers enerzijds en politici en de overheid anderzijds kunnen verkleinen
(Koppenjan & Klijn 2004:366). De legitimiteit van de overheid heeft daarnaast ook baat bij een versterking
van het draagvlak voor het beleid dat ze ontwikkelt, uitvoert en handhaaft (Bekkers & Meijer 2010:24). Het
gebruik van web 2.0, of te wel sociale media ter ondersteuning van co-creatie, kan de legitimiteit op
verschillende manieren versterken.
Om innovatie in de publieke sector te leiden, betoogt Bason (Bason 2010:22), zijn er vier samenhangende
en elkaar versterkende dimensies te onderscheiden. De combinatie van die dimensies is noodzakelijk voor
een geïntegreerde aanpak van de implementatie van innovatie in de publieke sector. Deze vier dimensies
zijn Moed, Bewustzijn, Vermogen en Co-creatie als proces, met elk hun belemmerende en bevorderende
factoren. Als voornaamste kritische factor voor (sociale) innovatie noemen we dan ook:
Wisselwerking Moed, Bewustzijn, Vermogen en Co-creatie als proces
Net als in een natuurlijk ecosysteem, zijn de vier dimensies van dit innovatie ecosysteem onderling van elkaar
afhankelijk en kan de ene dimensie niet tot wasdom komen zonder de andere (Bason 2010:23). Het Innovatie
Ecosysteem biedt een geïntegreerde manier van kijken naar de innovatie inspanningen binnen de publieke
sector, en omvat de meest belangrijke afhankelijkheidsrelaties die een innovatieklimaat kan belemmeren of
bevorderen. Essentieel in een ecosysteem is, dat onderdelen van dat ecosysteem op elkaar worden
afgestemd maar ook afgestemd worden op de omgeving. De factor wederzijdse afhankelijkheid creëert de
noodzaak tot praktische samenwerking. Daarnaast is het van belang dat partijen streven naar een
gemeenschappelijke beeldvorming, wat niet impliceert dat betrokken partijen het op alle fronten met elkaar
eens moeten zijn. Het streven naar een open klimaat is een belangrijke factor om de wederzijdse
afhankelijkheden tussen partijen te zien en te onderkennen.
Samenvatting 11