Scriptie co-creatie 2.0 jeurissen%26vriesde sll8

3.8 Leiderschap
3.8.1 Kenmerken van leiderschap
Met betrekking tot het begrip leiderschap wordt een groot aantal definities gehanteerd. Stoker en Kolk
(2003) definiëren leiderschap als: “het beïnvloeden van het gedrag van (een groep) medewerkers, door een
persoon die ten opzichte van die medewerkers een formele positie inneemt. Dit beïnvloeden van gedrag
gebeurt door gebruik te maken van bepaalde leiderschapsstijlen, eigenschappen en motieven en door het
uitvoeren van verschillende activiteiten”(Stoker & Kolk, 2003). Volgens Robbins betreft leiderschap het
proces om anderen (binnen en buiten de organisatie) te beïnvloeden tot samenwerking om doelstellingen
te verwezenlijken (2003:314).
Van Loon (2006) vult deze twee definities verder aan met de context waarin een leider opereert. Zijn definitie
luidt: “het vanuit een visie van de leider dingen gedaan krijgen voor, door en met mensen binnen de context
van de organisatie in het maatschappelijk krachtenveld” (van Loon, 2006).
3.8.2. Strategisch politieleiderschap
Boin (et al. 2003) omschrijft strategisch politieleiderschap als het optreden en handelen van hooggeplaatste
politiefunctionarissen voor zover dat is gericht op structurele en duurzame (verbetering van de
organisatorische) kwaliteit in het politiekorps. Deze kwaliteit van het korps hangt mede af van de relatie die
de politie heeft met haar omgeving, de burgers. Hiermee ontstaan twee dimensies in het strategisch
politieleiderschap: het richting geven aan het korps en het inbedden van het korps in de maatschappelijke
politieke context.
Om hier op een verantwoorde manier invulling aan te geven worden drie kernfuncties voor strategisch
leidinggevenden gegeven die de basis vormen voor effectief leiderschap:
• De beleidsmatige functie: het formuleren en uitdragen van een visie op de realiseerbare doelen van de
organisatie;
• De organisatorische functie: het ontwerpen van een organisatiepatroon waarin medewerkers hun werk
effectief en efficiënt kunnen verrichten;
• De diplomatieke functie: Het bewaken van relaties met belanghebbende partijen die van essentieel
belang zijn voor de legitimiteit van een publieke organisatie.
Vooral de diplomatieke functie, die uitgaat van het bewaken van relaties, geeft aan dat interactie met de
omgeving of samenleving ter beïnvloeding van de beeldvorming cruciaal is voor een strategische politie
leidinggevende. De belangrijkste symbolische waarde en daarmee ook de belangrijkste taak van de politie
is “er simpelweg zijn” (Frissen, 2007). Hierin ligt ook de verwachting van de burger verscholen.
Immers, de burger is een belanghebbende partij die van essentieel belang is voor het gezag van de politie.
Om op de hoogte te zijn van de feitelijke omstandigheden, gevoelens en opvattingen van burgers en daar
scherp op te kunnen sturen, is de interactie tussen politie en samenleving van groot belang.
Aan de ene kant heeft de strategische politieleider te maken met een organisatie waar de interne cohesie
gewaarborgd moet zijn om te voorkomen dat ze ten prooi valt aan allerlei grillen vanuit de samenleving waar
op geacteerd moet worden. Maar het gevaar daarbij is dat de politieorganisatie te veel op zichzelf is gericht
en als instituut wegdrijft van haar omgeving.
Aan de andere kant trekt de omgeving aan de organisatie omdat die allerlei eisen aan de politie stelt en
invloed wil hebben op de koers van de politie (Boverman et al 2011).
72 Co-creatie 2.0