Werken aan sociaal weerbare wijken - Instituut ISW

Het Lentefestival draagt positief bij aan de identificatie met de wijk. Dit is heel belangrijk
aangezien we ook hebben aangetoond dat een sterkere identificatie met de wijk gepaard gaat
met een positievere beeldvorming naar minderheidsgroepen. De vraag of je verschillende
etnische groepen als typisch voor hun wijk ervaart werd door bezoekers vaker bevestigend
beantwoord dan door niet-bezoekers, terwijl er in de voormeting geen verschil werd gevonden
tussen mensen die van plan waren te gaan en mensen die dat niet van plan waren. Bezoekers
en niet-bezoekers verschillen niet in gevoelens van onveiligheid in de wijk.
In hoofdstuk 3 blijkt ook dat deelname aan het Lentefestival voortkomt uit een al
aanwezige positieve houding; om precies te zijn een grote bereidheid tot participatie aan
verdere activiteiten, hogere identificatie, positieve beeldvorming over minderheden – het
Lentefestival bereikt dus vooral mensen die al bovengemiddeld positief in de wijk stonden.
Voor deelname aan buitenschoolse activiteiten in hoofdstuk 2 werd dit niet aangetoond. Maar
belangrijk is dat zowel buitenschoolse activiteiten als het Lentefestival bewoners daarin wel
verder gunstig beïnvloed hebben. Zoals ook te verwachten op basis van de contacttheorie gaat
het alleen positief aankijken tegen interculturele activiteiten in de wijk (zoals gesignaleerd
door het van plan zijn om naar het Lentefestival te gaan) niet samen met dezelfde positieve
houdingen ten opzichte van de wijk en de etnische minderheden als het daadwerkelijk
deelnemen aan de activiteit.
7.1.3 Het omzetten van pro-sociale attitudes in pro-sociaal gedrag
Hoofdstukken 5 en 6 richten zich op de vraag hoe we mensen met pro-sociale attitudes
kunnen laten participeren in de wijk. Kortom: hoe kan bij bewoners pro-sociaal gedrag
gestimuleerd worden. In hoofdstuk 5 zijn grote groepen probleemoplossende en signalerende
interventies (die problemen en kansen scannen en voor vervolgacties doorverwijzen naar
andere instellingen en organisaties, zoals wijkplatform, handhavingstafel) groepsgewijs
geanalyseerd, met de mogelijkheid tot het doen van algemene uitspraken. Om de
werkzaamheid van de interventies te begrijpen is een groot aantal professionals gesproken en
gevraagd naar hun analyse van de inzet van deze interventies.
Het blijkt dat de sturingsgedachte bij het inzetten van beide groepen interventies varieert
van sterk organisatiegestuurd tot sterk maatschappelijk gedreven; de mate van interactie met
bewoners, resp. de dominantie van de organisatie, verschilt sterk. Uit de interviews werd
afgeleid dat de ene sturingsvorm niet beter is dan de ander. De gradatie van interactie met
bewoners hangt af van de problematiek: hoog wanneer er een actief-constructieve situatie is,
organisatiegestuurd wanneer er een actief-destructieve situatie is en een mengvorm wanneer
er sprake is van een passieve situatie. Dit nuanceert de discussie over wel of niet veel vrijheid
en initiatief bij de burger laten: het moet per geval blijken wat de beste keus is.
Hoofdstuk 6 richt zich op de vraag of wijkgericht werken de participatie door ouderen
bevordert. De veronderstelling daarbij is dat het wijkgericht werken ouderen het gevoel geeft
gezien en gerespecteerd te worden. Vele ouderen zijn daarvoor ondervraagd, deels individueel
en deels in workshops.
Het Malburger Masterplan (De Malburgse Manier) blijkt een belangrijke impuls te hebben
gegeven aan de participatie van ouderen. Toch is er nog niet bij iedereen het gevoel dat ze
serieus genomen worden. Gehechtheid en verantwoordelijkheidsgevoel zijn de meest
gehoorde drijfveren voor participatie. Motieven liggen op de grens van eigenbelang en het
algemeen belang. Recentere pogingen participatie te genereren zijn tot nu toe weinig
productief gebleken. Degenen die inderdaad zijn gaan participeren blijven uiteindelijk lang
actief, ook omdat opvolgers niet snel gevonden worden. Hoofdstuk 6 leidt tot de conclusie dat
wijkgericht werken tot meer participatie zou kunnen leiden door mensen persoonlijk te
Conclusies | 171