Werken aan sociaal weerbare wijken - Instituut ISW

enaderen, participatie minder vergader-intensief te maken, bewoners in te zetten als expert in
plaats van vertegenwoordiger van de wijk en door ze meer waardering en status te geven.
7.2. Nuances in de geldende inzichten
In elk van de hoofdstukken is zo een toevoeging gedaan aan de inzichten die in de praktijk en
de literatuur gebruikt worden. De algemeen geldende inzichten zijn steeds in grote lijnen
bevestigd, maar ook van belangrijke aanvullingen voorzien zodat ze genuanceerder toegepast
worden.
• het met elkaar in contact brengen van kinderen met uiteenlopende etniciteiten kan
inderdaad tot verbeterde beeldvorming leiden, maar dat heeft vooral effect wanneer ze
aan gezamenlijke doelen werken en voortbouwen op persoonlijke vriendschapsrelaties
• buitenschoolse activiteiten en interculturele activiteiten zoals het Lentefestival
bevorderen inderdaad beeldvorming en identificatie met de wijk, maar trekken vooral
deelnemers die al een bovengemiddeld positieve attitude hadden
• informele en formele sociale controle kan gestimuleerd worden, maar vertrouwen is
daarbij een onmisbare voorwaarde waar expliciet in geïnvesteerd moet worden
• bij het aanpakken van overlast moet nadrukkelijk niet alleen aandacht worden besteed
aan de overlastveroorzakers maar ook aan diegenen die de overlast hebben ervaren
• sturingsvormen waarbij burgers veel inbreng hebben zijn inderdaad van grote waarde,
maar ook meer autoritaire manieren van ingrijpen zijn soms onmisbaar, ieder op het
juiste moment
• ouderen zijn inderdaad bereid te participeren, maar willen wel voor vol worden
aangezien doordat ze persoonlijk gevraagd worden en doordat de ideeën die ze
ontwikkelen serieus genomen worden
7.3. Sleutelfactoren voor effectief bouwen aan duurzaam weerbare wijken
Door de manier waarop de onderzoekers in hun speurwerk te werk zijn gegaan, als individu,
maar juist ook als team, komen zij tot inzichten die de afzonderlijke interventies overstijgen.
Er is nadrukkelijk aandacht besteed aan het belang van de juiste omstandigheden,
wisselwerking, timing, sturingsvormen, kortom: het grote geheel. En eigenlijk kon dat ook
niet anders. Er kan onmogelijk volstaan worden met eenvoudige conclusies over ‘de’
werkzaamheid van een interventie. Alles hangt af van het grote geheel. Een interventie werkt
op een zeker moment op een zekere plek, en in samenhang met of opeenvolging van een
andere interventie. In hoofdstuk 1 is gezegd, je kunt niet altijd de effecten meten, maar hier
voegen we daaraan toe: je moet juist het waarom van effecten onderzoeken.
Dit rapport biedt daarom veel meer dan een overzicht van de werkzaamheid van de
afzonderlijke kerninterventies. Het is bovenal een uiteenrafelen van het wijkleven in de
onderdelen die er toe doen. Hoe precies werken interventies in op de complexe werkelijkheid
van de wijk? En: gebeurt dat daadwerkelijk op de manieren die beleidsmakers en
uitvoerenden verwachten? Komt hun beeld van de wijk overeen met onze observaties? Welke
kennis over mechanismen en omstandigheden is daarbij nodig? Als we meer weten over de
juistheid van aannames die aanleiding geven tot het bedenken van interventies worden we
beter in het ontwerpen ervan.
172 | Werken aan sociaal weerbare wijken