Werken aan sociaal weerbare wijken - Instituut ISW

onderzoeken waren er meer positieve relaties en in andere onderzoeken overheersten de
negatieve. Het positieve effect van contact met Nederlanders op de beeldvorming ten aanzien
van Nederlanders komt omdat er veel meer positieve relaties (57.3%) dan negatieve relaties
waren (30.1%).
Figuur 2.10. Het effect van elkaar leuk vinden (leuk) en elkaar niet leuk vinden (niet leuk) van Turkse,
Marokkaanse of Nederlandse klasgenoten op de beeldvorming ten aanzien van deze etnische groepen.
Dankzij onze unieke Arnhemse gegevens kunnen we laten zien dat in dit proces de
persoonlijke relaties daadwerkelijk de oorzaak zijn van veranderingen in de beeldvorming, en
niet andersom (causaal verband). Het zou theoretisch ook andersom kunnen zijn. Bijvoorbeeld
zouden Nederlandse kinderen die van tevoren al een positieve mening over Turken hebben
positiever gaan kijken naar hun Turkse klasgenoten. Om deze verklaring uit te sluiten
maakten we gebruik van onze gegevens van de brugklas. Hier hadden we onmiddellijk na
begin van het schooljaar de beeldvorming en de persoonlijke relaties met de klasgenoten
gemeten. Dit hebben we op twee momenten later in het schooljaar herhaald. Onze analyses
laten zien dat de beeldvorming aan het begin van het schooljaar geen effect heeft op de
persoonlijke relaties met klasgenoten van andere etnische groepen. Echter, de persoonlijke
relaties bepaalden wel de verandering in beeldvorming van de leerlingen in de loop van het
schooljaar.
Het proces achter contact is nog eens duidelijk beschreven in figuur 2.11. Als kinderen
van verschillende etnische groepen in een schoolklas of buitenschoolse activiteit met elkaar in
contact komen, kunnen ze een persoonlijke sympathie voor elkaar ontwikkelen. Als dit
gebeurt zullen ze elkaar leuk vinden. Er kan een vriendschap ontstaan, maar voor het
positieve effect van contact is dit helemaal niet nodig. Vervolgens zullen de kinderen de
positieve ervaring, die ze in de persoonlijke omgang ervaren generaliseren naar de hele
etnische groep van de ander. De beeldvorming zal dus verbeteren.
36 | Werken aan sociaal weerbare wijken