Werken aan sociaal weerbare wijken - Instituut ISW
Werken aan sociaal weerbare wijken - Instituut ISW
Werken aan sociaal weerbare wijken - Instituut ISW
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
hebben met <strong>sociaal</strong> en cultureel kapitaal: “A main drawback of poverty concentrations seems<br />
to be found in ‘wrong’ contacts between people” (Van Kempen, 2006: 103). Hierboven<br />
hebben we gezien dat ‘buurtoverstijgend <strong>sociaal</strong> kapitaal’ een voorwaarde is om buurt- of<br />
wijkproblemen op een constructieve manier op te lossen. Wijken met een concentratie van<br />
lage inkomens worden juist gekenmerkt door een oververtegenwoordiging van<br />
‘buurtgebonden <strong>sociaal</strong> kapitaal’ (zie bijv. Burns e.a., 2001; Botman & Van Kempen, 2001;<br />
Musterd e.a., 1999b). Deze concentratie kan leiden tot af<strong>wijken</strong>de normen en waarden (zie<br />
bijv. Friedrichs & Blasius, 2003), waardoor buurt- en wijkproblemen ook op een nietconstructieve<br />
manier kunnen worden opgelost (zie ook Engbersen & Snel, 1996).<br />
Cultureel kapitaal<br />
Cultureel kapitaal is een belangrijke hulpbron voor het zelforganisatorische vermogen van<br />
gemeenschappen om (potentiële) problemen op een constructieve manier op te lossen (zie<br />
bijv. Callaghan & Colton, 2008; Norris e.a., 2008). Cultureel kapitaal definiëren we, in<br />
navolging van Bourdieu (1986), als vormen van kennis, zoals <strong>aan</strong>geleerde houdingen,<br />
gedragingen, vaardigheden en opleiding die individuen en <strong>wijken</strong> een bepaalde status geven<br />
in de samenleving. Cultureel kapitaal gaat dus enerzijds over houding en gedrag voortkomend<br />
uit normen en waarden, en anderzijds over competenties om buurt en wijkproblemen op te<br />
lossen.<br />
Om (potentiële) buurt- of wijkproblemen op te lossen of te voorkomen moeten<br />
gemeenschappen flexibel en creatief samenwerken. Competenties zijn dan ook een<br />
belangrijke hulpbron voor het zelforganisatorische vermogen om (potentiële) problemen op te<br />
lossen of te voorkomen (Norris e.a., 2008). Net als bij economisch kapitaal geldt ook hier dat<br />
de competenties op het niveau van de buurt of wijk meer of minder zijn dan de som van<br />
individuele competenties. Enerzijds betekent dit dat niet iedere bewoner hoeft competent te<br />
zijn om het probleem op te lossen of te voorkomen. Anderzijds betekent dit dat individuele<br />
buurtbewoners van elkaar afhankelijk zijn om wijk- en buurtproblemen op te lossen of te<br />
voorkomen maar elkaar ook kunnen <strong>aan</strong>vullen.<br />
Al deze hulpbronnen worden positief en negatief beïnvloed door exogene factoren;<br />
factoren gelegen buiten het individu of de buurt. Sociaal(economische), <strong>sociaal</strong>-culturele en<br />
technologische ontwikkelingen hebben ruimtelijk gezien een discriminerende uitwerking. In<br />
achterstands<strong>wijken</strong> is bijvoorbeeld de negatieve invloed van economische crises groter en<br />
verhuizen bewoners met kansen naar <strong>wijken</strong> met een beter woon- en leefklimaat als gevolg<br />
van bijvoorbeeld nieuwbouw<strong>wijken</strong>.<br />
In de figuur hieronder is het bovenst<strong>aan</strong>de schematisch samengevat.<br />
Literatuur | 187