12.09.2013 Views

Werken aan sociaal weerbare wijken - Instituut ISW

Werken aan sociaal weerbare wijken - Instituut ISW

Werken aan sociaal weerbare wijken - Instituut ISW

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

hebben met <strong>sociaal</strong> en cultureel kapitaal: “A main drawback of poverty concentrations seems<br />

to be found in ‘wrong’ contacts between people” (Van Kempen, 2006: 103). Hierboven<br />

hebben we gezien dat ‘buurtoverstijgend <strong>sociaal</strong> kapitaal’ een voorwaarde is om buurt- of<br />

wijkproblemen op een constructieve manier op te lossen. Wijken met een concentratie van<br />

lage inkomens worden juist gekenmerkt door een oververtegenwoordiging van<br />

‘buurtgebonden <strong>sociaal</strong> kapitaal’ (zie bijv. Burns e.a., 2001; Botman & Van Kempen, 2001;<br />

Musterd e.a., 1999b). Deze concentratie kan leiden tot af<strong>wijken</strong>de normen en waarden (zie<br />

bijv. Friedrichs & Blasius, 2003), waardoor buurt- en wijkproblemen ook op een nietconstructieve<br />

manier kunnen worden opgelost (zie ook Engbersen & Snel, 1996).<br />

Cultureel kapitaal<br />

Cultureel kapitaal is een belangrijke hulpbron voor het zelforganisatorische vermogen van<br />

gemeenschappen om (potentiële) problemen op een constructieve manier op te lossen (zie<br />

bijv. Callaghan & Colton, 2008; Norris e.a., 2008). Cultureel kapitaal definiëren we, in<br />

navolging van Bourdieu (1986), als vormen van kennis, zoals <strong>aan</strong>geleerde houdingen,<br />

gedragingen, vaardigheden en opleiding die individuen en <strong>wijken</strong> een bepaalde status geven<br />

in de samenleving. Cultureel kapitaal gaat dus enerzijds over houding en gedrag voortkomend<br />

uit normen en waarden, en anderzijds over competenties om buurt en wijkproblemen op te<br />

lossen.<br />

Om (potentiële) buurt- of wijkproblemen op te lossen of te voorkomen moeten<br />

gemeenschappen flexibel en creatief samenwerken. Competenties zijn dan ook een<br />

belangrijke hulpbron voor het zelforganisatorische vermogen om (potentiële) problemen op te<br />

lossen of te voorkomen (Norris e.a., 2008). Net als bij economisch kapitaal geldt ook hier dat<br />

de competenties op het niveau van de buurt of wijk meer of minder zijn dan de som van<br />

individuele competenties. Enerzijds betekent dit dat niet iedere bewoner hoeft competent te<br />

zijn om het probleem op te lossen of te voorkomen. Anderzijds betekent dit dat individuele<br />

buurtbewoners van elkaar afhankelijk zijn om wijk- en buurtproblemen op te lossen of te<br />

voorkomen maar elkaar ook kunnen <strong>aan</strong>vullen.<br />

Al deze hulpbronnen worden positief en negatief beïnvloed door exogene factoren;<br />

factoren gelegen buiten het individu of de buurt. Sociaal(economische), <strong>sociaal</strong>-culturele en<br />

technologische ontwikkelingen hebben ruimtelijk gezien een discriminerende uitwerking. In<br />

achterstands<strong>wijken</strong> is bijvoorbeeld de negatieve invloed van economische crises groter en<br />

verhuizen bewoners met kansen naar <strong>wijken</strong> met een beter woon- en leefklimaat als gevolg<br />

van bijvoorbeeld nieuwbouw<strong>wijken</strong>.<br />

In de figuur hieronder is het bovenst<strong>aan</strong>de schematisch samengevat.<br />

Literatuur | 187

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!