Werken aan sociaal weerbare wijken - Instituut ISW

Conclusie: Deelname aan binnen- en buitenschoolse activiteiten heeft weinig effect op de
verandering in de beeldvorming ten aanzien van andere etnische groepen. Wel vonden we dat
deelname met Nederlandse kinderen aan buitenschoolse activiteiten averechts lijkt te werken.
De beeldvorming ten aanzien van Nederlanders, van allochtone kinderen die deelnemen aan
buitenschoolse activiteiten gaat achteruit.
Het langdurige effect van deelname op beeldvorming
Zoals uit de eerdere hoofdstukken naar voren komt, heeft er binnen een jaar weinig
verandering plaatsgevonden in de beeldvorming van de kinderen door deelname aan een
activiteit. Het design van onze longitudinale studie stelt ons echter in staat om te onderzoeken
of er langdurige effecten zijn. Uit de wetenschappelijke literatuur blijkt dat contact alleen dan
een effect heeft als het langdurig is. Hieruit volgt dat ook het effect zelf pas later zou kunnen
doorwerken. Daarom hebben we aan het eind van de brugklas bij een groot deel van kinderen
van onze basisschoolsteekproef nogmaals een vragenlijst afgenomen. We kunnen dus kijken
of de beeldvorming van de deelnemende kinderen is veranderd in vergelijking met de nietdeelnemende
kinderen. Deze analyses zijn gebaseerd op een kleine deelsteekproef van onze
studie. Van de 750 kinderen van de basisschoolsteekproef zijn er rond 350 doorgestroomd
naar de middelbare scholen (de overige kinderen behoorden tot andere groepen in
combinatieklassen), waarvan 220 uit de krachtwijken (we weten dus of ze aan buiten- en
binnenschoolse interventies hebben meegedaan) en hebben ook aan het eind van de brugklas
de vragenlijst ingevuld. De volgende analyses zijn gebaseerd op hun antwoorden.
a) Buitenschoolse activiteiten
Over het algemeen zijn de resultaten teleurstellend. De beeldvorming van de niet-
Marokkaanse kinderen ten aanzien van Marokkanen is niet veranderd tussen onze meting aan
het eind van groep 7 en het eind van de brugklas. Er is dan ook geen verschil tussen kinderen
die wel en niet aan buitenschoolse activiteiten tijdens de basisschoolperiode hebben
meegedaan. We vinden precies hetzelfde patroon bij de beeldvorming ten aanzien van
Turken. Ook hier heeft deelname noch een positief noch een negatief effect.
Dit is anders voor de beeldvorming van allochtone kinderen ten aanzien van Nederlanders in
het algemeen. Onze analyses laten een positieve tendens voor het effect van deelname in
vergelijking met niet-deelname zien. Dit is echter minder goed nieuws dan het klinkt. Zo
blijkt de beeldvorming ten aanzien van Nederlanders onder alle kinderen significant slechter
te zijn geworden. Dit geldt zowel voor kinderen die aan buitenschoolse activiteiten hebben
meegedaan als voor kinderen die niet hebben meegedaan. Alleen blijkt het negatiever worden
van het beeld ten aanzien van Nederlanders minder sterk te zijn voor de groep deelnemers. Dit
verband is weergegeven in figuur 2.4. In groep 7 verschillen deelnemers en niet-deelnemers
nauwelijks in hun beeldvorming. Twee jaar later kijken ze allemaal negatiever aan tegen
Nederlanders, maar de deelnemers zijn nog net wat positiever gebleven. Dit betekent dat het
negatieve effect van deelname, dat we binnen een jaar hebben gevonden, nu is verdwenen.
Echter, dit komt alleen doordat nu alle kinderen negatiever zijn geworden.
24 | Werken aan sociaal weerbare wijken