Hoofdstuk 3. MODALITEITEN VAN VERBINTENISSEN

VOORWAARDE – 114
VERBINTENISSENRECHT
De partijen kunnen overigens de rechten van de voorwaardelijke schuldeiser tijdens
de periode van onzekerheid ook conventioneel nader bepalen.
166 Volgens artikel 1180 B.W. kan de voorwaardelijke schuldeiser tijdens de periode
van onzekerheid alle handelingen tot bewaring van zijn recht stellen. (*1) Artikel
1180 B.W. verruimt aldus de bescherming die artikel 1178 B.W. aan de schuldeiser
verleent. De schuldeiser wordt niet alleen beschermd tegen handelingen van de
schuldenaar die ertoe strekken het in vervulling gaan van de voorwaarde te verhinderen.
Artikel 1180 B.W. beschermt hem bovendien tegen handelingen van de schuldenaar
die de nakoming van de verbintenis in het gedrang zouden kunnen brengen, nadat
de voorwaarde in vervulling is gegaan.
Zo kunnen zekerheden worden gesteld tot waarborg van de schuldvordering die
volwaardig zal ontstaan, eens dat de voorwaarde is vervuld: borgtocht, pand en hypotheek.
(*2) Hij kan een onderzoek vorderen naar de echtheid van een geschrift of
van een handtekening. (*3) Indien zijn voorwaardelijk recht zou worden betwist, mag
hij door de rechtbank laten uitmaken dat het bestaat. (*4)
Hij kan deelnemen aan alle procedures van rangregeling of evenredige verdeling
waartoe de vervolging van de schuldenaar door andere schuldeisers aanleiding kan
geven. Hij kan vragen dat daarbij rekening zou worden gehouden met zijn voorwaardelijk
recht. (*5) Bij faillissement van zijn schuldenaar kan hij, als bewarende maatregel,
aangifte doen van zijn voorwaardelijke schuldvordering. (*6) Hij kan de verzegeling
van de goederen van de schuldenaar vorderen of eisen dat tot een boedelbeschrijving
zou worden overgegaan.
167 De verkrijger onder opschortende voorwaarde kan tegen de derde bezitter van
een onroerend goed een vordering tot erkenning van zijn recht instellen waardoor de
tegen hem lopende verjaring kan worden gestuit. (*7) Hij kan alle overschrijvingen
en inschrijvingen vorderen die noodzakelijk zijn voor het behoud van zijn recht. De
rang van de hypotheek wordt bepaald door de datum van haar inschrijving en niet
door die van de vervulling van de voorwaarde.
(*1) Vgl. H. DE PAGE, o.c., I, nr. 160; J. ROODHOOFT e.a., Bestendig Handboek Verbintenissenrecht, nr. 2526; P. VAN
OMMESLAGHE, o.c., 766; Rb. Dendermonde 4 december 1931, Pas. 1933, III, 19.
(*2) F. LAURENT, Principes de droit civil, Brussel-Parijs, XVII, 108-109, nr. 89; G. BAUDRY-LACANTINERIE en L.
BARDE, XIII, 59-60, nr. 840; H. DE PAGE, o.c., I, nr. 160 en VII, nr. 474.
De voorwaardelijke schuldeiser – de koper onder opschortende voorwaarde b.v. – kan ook ten voordele van zijn eigen
schuldeisers een – precaire – hypotheek vestigen op zijn voorwaardelijk recht (art. 74 Hyp. W.; E. DIRIX en R. DE
CORTE, Zekerheidsrechten, Antwerpen, 1999, 422, nr. 614; Jur. civ., art. 1181-1182, fasc. 47, nr. 32).
(*3) Art. 1324 B.W.; H. DE PAGE, o.c., I, nr. 160.
(*4) R. VANDEPUTTE, De overeenkomst, Brussel, 1077, 148; vgl. art. 3: 296, lid 2 N.B.W.: ‘Hij die onder een voorwaarde
of een tijdsbepaling tot iets gehouden is, kan onder die voorwaarde of die tijdsbepaling worden veroordeeld’.
(*5) H. DE PAGE, ibid.
(*6) H. DE PAGE, ibid. A. CLOQUET, Les concordats et la faillite,inNov., Droit commercial, IV, Brussel, 1985, nr. 2293.
(*7) Hij kan bovendien de verjaring stuiten die tegen zijn rechtsvoorganger, de vervreemder onder opschortende voorwaarde,
zou lopen en die tegen hem zou kunnen worden ingeroepen na de vervulling van de voorwaarde (AUBRY en
RAU, Cours de droit civil français, IV, 6e uitg., door E. BARTIN, Parijs, 1964, § 302, 105).
OBO – Afl. 65 (4 oktober 2005) Kluwer uitgevers