Hoofdstuk 3. MODALITEITEN VAN VERBINTENISSEN

VOORWAARDE – 144
VERBINTENISSENRECHT
aan de vervulling van de voorwaarde over en weer geleverde prestaties meestal, in de
bedoeling van de partijen, met elkaar overeen. Was één van de partijen – de huurder
b.v. – daarentegen achterstallige huur verschuldigd, dan zal hij de nog verschuldigde
huur alsnog moeten betalen. (*1) Ook bij de ontbinding van een overeenkomst wegens
wanprestatie wordt de ontbinding van opeenvolgende of voortdurende prestaties
overigens meestal enkel voor de toekomst uitgesproken. (*2)
222 En wanneer de voorlopige eigenaar kosten heeft gedaan in verband met het
voorwaardelijk verkochte goed, moet de definitieve eigenaar hem daarvoor, na de
vervulling van de voorwaarde, vergoeden (zie supra, nr. 188).
223 Ten slotte zij eraan herinnerd dat de ontbindende voorwaarde in het fiscaal recht,
en met name vanuit het oogpunt van de verschuldigdheid van de registratierechten,
niet terugwerkt. In strijd met het beginsel, vervat in artikel 1183, eerste lid B.W.,
voorziet het W. Reg. (art. 208) geen terugbetaling van het specifiek of evenredig registratierecht
bij de vervulling van de ontbindende voorwaarde. Wie derhalve een onroerend
goed onder een ontbindende voorwaarde aankoopt, is onmiddellijk het evenredig
of specifiek recht verschuldigd. De verbintenis onder ontbindende voorwaarde
heeft immers voorlopig dezelfde gevolgen als een actuele en zuivere verbintenis. Gaat
het recht van de verkrijger teniet, omdat de ontbindende voorwaarde in vervulling
gaat, dan kan hij geen aanspraak maken op terugbetaling van het geheven registratierecht.
Wanneer het verschuldigd specifiek of evenredig recht echter nog niet was geheven
bij de vervulling van de ontbindende voorwaarde, kan het in beginsel niet meer
worden gevorderd. (*3)
224 Na de beschouwingen van dit en van het vorige hoofdstuk, wordt het mogelijk
enige rechtshandelingen te vermelden, waardoor de aan voorwaardelijke rechten inherente
onzekerheid (zie eerder, nr. 6) kan worden opgeheven. (*4)
Vooreerst kan de voorwaardelijk gerechtigde zijn voorwaardelijk recht zelf vervreemden.
De eigenaar onder opschortende voorwaarde, A, verkoopt zijn voorwaardelijk,
opgeschort recht aan een derde, Z, of de eigenaar onder ontbindende
(*1) M. PLANIOL en G. RIPERT, o.c., VII, 392, nr. 1039; Jur. civ., art. 1183, nr. 31; ASSER-RUTTEN, o.c., 142; H.
EYGOUT, o.c., nrs. 333-337.
(*2) W. VAN GERVEN en S. COVEMAEKER, Verbintenissenrecht, Leuven-Leusden, 2001, 128-129; Antwerpen 20 december
1994, T. Not. 1996, 179, met noot D. MICHIELS.
(*3) J. VAN HOUTTE, Beginselen van het Belgisch Belastings-recht, Gent, 1966, I, 417, nr. 402; F. DEMERÉ, ‘Vente
parfaite ou sous condition. Résolution d’une vente sous seing privé. Aspects civils ou fiscaux’, Rec. gén. enr. not. 2000,
117, nr. 11.2, die deze regeling overigens betwist. Vooral wanneer de partijen het eens worden om een onderhandse verkoopovereenkomst
ongedaan te maken, is de fiscale regeling erg hinderlijk (art. 209 W. Reg.).
De terugwerkende kracht van de ontbinding van een koopovereenkomst van een onroerend goed doet geen afbreuk aan
het verschuldigd zijn van de reeds gevestigde aanslagen in de onroerende voorheffing. De fiscus moet geen rekening houden
met de werking ex tunc van een ontbinding van de koopovereenkomst (art. 155, 158, 296 en 297, 360 e.v. W.I.B. 1964
(Gent 30 november 1999, T.F.R. 2000, 987)).
(*4) Zie hierover Ph. DEROUIN, ‘Pour une analyse ‘fonctionnelle’ de la condition’, Rev. trim. dr. civ. 1978, 30-41,
nrs. 55-81.
OBO – Afl. 65 (4 oktober 2005) Kluwer uitgevers