Hoofdstuk 3. MODALITEITEN VAN VERBINTENISSEN

More documents

Recommendations

Info

VOORWAARDE – 160 <strong>VERBINTENISSEN</strong>RECHT grond van A’s dadelijke betaling aan B met terugwerkende kracht vervallen, wanneer C achteraf alsnog trouwt. Deze betaling kan ongedaan worden gemaakt door de vordering uit onverschuldigde betaling. In het Nederlandse recht daarentegen, waarin, zoals gezegd, de terugwerking van de vervulde voorwaarde wordt beperkt tot de zakenrechtelijke werking van de vervulde ontbindende voorwaarde, is deze betaling niet onverschuldigd: op het ogenblik van A’s betaling lag daaraan diens verbintenis ten grondslag. A kan zijn betaling aan B niet terugvorderen op basis van afdeling 2 van Titel 4 van boek 6 (‘Verbintenissen uit andere bron dan onrechtmatige daad of overeenkomst’), maar heeft daartoe artikel 6:24 N.B.W. nodig uit de titel ‘Voorwaardelijke verbintenissen’, volgens welke de schuldeiser verplicht is de reeds verrichte prestaties ongedaan te maken, nadat een ontbindende voorwaarde is vervuld (tenzij uit de inhoud of de strekking van de rechtshandeling anders voortvloeit). De afschaffing van de terugwerkende kracht van de vervulde voorwaarde deed derhalve in het Nieuw Burgerlijk Wetboek een leemte ontstaan, die werd verholpen door de inlassing van voormeld artikel 6:24, lid 1 N.B.W. (*1) Werd daarentegen een verbintenis onder opschortende voorwaarde, pendente conditione, nagekomen, dan kan de ongedaanmaking van deze betaling in het Nederlandse recht wèl worden gevorderd op grond van onverschuldigde betaling. Op het ogenblik van de betaling was het immers onzeker of het recht van de schuldeiser ooit zou ontstaan, zodat aan de toepassingsvoorwaarden van artikel 6:203 N.B.W. is voldaan. (*2) Nadat de opschortende voorwaarde echter in vervulling is gegaan, is geen vordering uit onverschuldigde betaling meer mogelijk. Wie aan de vervulling van de opschortende voorwaarde terugwerkende kracht toekent, beschouwt haar als vervuld op het ogenblik waarop de overeenkomst werd gesloten, zodat de betaling niet onverschuldigd is. (*3) Wie deze terugwerking echter verwerpt, zal een beroep moeten doen op een andere constructie om de terugvordering af te wijzen. Hij kan b.v. inroepen dat de voorwaar- (*1) ASSER-HARTKAMP, o.c., IV-1, 135, nr. 176 en 137, nr. 177. (*2) ASSER-HARTKAMP, o.c., IV-1, 138, nr. 180. Art. 6:203 N.B.W.: ‘1. Diegene die een ander zonder rechtsgrond een goed heeft gegeven, is gerechtigd dit van de ontvanger als onverschuldigd betaald terug te vorderen. 2. Betreft de onverschuldigde betaling een geldsom, dan strekt de vordering tot teruggave van een gelijk bedrag’. Art. 6:25 N.B.W.: ‘Is een krachtens een verbintenis onder opschortende voorwaarde verschuldigde prestatie voor de vervulling van de voorwaarde verricht, dan kan overeenkomstig afdeling 2 van titel 4 ongedaanmaking van de prestatie worden gevorderd, zolang de voorwaarde niet in vervulling is gegaan‘. (*3) H. DE PAGE, o.c., I, nr. 166, 4°; PLANIOL en RIPERT, o.c., VII, nr. 1040. OBO – Afl. 65 (4 oktober 2005) Kluwer uitgevers
<strong>VERBINTENISSEN</strong>RECHT VOORWAARDE – 161 delijke schuldenaar die het betaalde zou mogen terugvorderen (*1), dit op hetzelfde ogenblik reeds, wegens het in vervulling gaan van de voorwaarde, toch verschuldigd is: de schuldvordering van de betalende schuldenaar en zijn onvoorwaardelijk geworden schuld compenseren elkaar derhalve. (*2) Een en ander wettigt m.i. toch de conclusie dat men, inzake de toepassing van de terugwerkende kracht van de vervulde voorwaarde, terughoudend moet zijn. (*1) Strikt beschouwd leiden beide benaderingen niet tot hetzelfde resultaat. Als de schuldeiser immers te kwader trouw is (hij weet b.v. dat de voorwaarde nog niet is vervuld, terwijl de schuldenaar denkt dat ze vervuld is), kan de solvens niet alleen de betaalde som terugvorderen, maar eveneens de interesten, te rekenen vanaf de dag van de betaling (H. DE PAGE, o.c., III, 29, nr. 21,a; art. 1378 B.W.; ASSER-HARTKAMP, IV-3, nr. 338; art. 6:206 N.B.W.). Inzake verbintenissen onder tijdsbepaling kan de solvens geen aanspraak maken op de interesten van de verschuldigde som (H. DE PAGE, o.c., I, 206, nr. 1240, 2°). Maar mag men de prestatie, verschuldigd krachtens een verbintenis onder tijdsbepaling (die geen onzekere gebeurtenis is), op dezelfde voet behandelen als een prestatie, ver-schuldigd krachtens een verbintenis onder opschortende voorwaarde, wanneer men weet dat de voorwaarde vervuld is (en dus evenmin onzeker is)? (*2) Y. HANNEQUART, v° La condition, in Nov., Dr. Civ., IV-2,Théorie générale des obligations, Brussel, 1958, nr. 271. Bijzondere overeenkomsten OBO – Afl. 65 (4 oktober 2005)
Page 1 and 2:
VERBINTENISSENRECHT VOORWAARDE - 1
Page 3 and 4:
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110: VERBINTENISSENRECHT VOORWAARDE - 10
Page 159: VERBINTENISSENRECHT VOORWAARDE - 15
show all

Hoofdstuk 3. MODALITEITEN VAN VERBINTENISSEN

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?