25.09.2013 Views

Hoofdstuk 3. MODALITEITEN VAN VERBINTENISSEN

Hoofdstuk 3. MODALITEITEN VAN VERBINTENISSEN

Hoofdstuk 3. MODALITEITEN VAN VERBINTENISSEN

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>VERBINTENISSEN</strong>RECHT VOORWAARDE – 23<br />

contrat aléatoire précisément parce qu’il est de son essence qu’une des prestations<br />

dépend d’un aléa. Et c’est cet aléa qui constitue la cause de l’autre prestation’. (*1)<br />

2. Het eventueel recht<br />

31 Een recht hangt soms af van een constitutief element dat de rechtshandeling vervolmaakt<br />

en volledig maakt, terwijl een van de partijen er recht op heeft dat dit vooralsnog<br />

ontbrekend constitutief element zich voordoet. Men zegt dan dat de gerechtigde<br />

over een eventueel recht beschikt; het nog ontbrekende constitutief element<br />

wordt een eventualiteit genoemd.<br />

Zoals DE PAGE (*2) het zeer duidelijk uitdrukt: ‘[Le droit éventuel] diffère du droit<br />

conditionnel en ce sens que son sort dépend d’un événement sans lequel son existence<br />

serait inconcevable. L’événement ne se superpose pas au droit, comme la condition,<br />

mais constitue un de ses éléments intrinsèques, essentiels. Le droit ne devient actuel,<br />

ne sort ses effets que lorsque cet événement est acquis. Avant ce moment, il n’existe<br />

qu’à l’état virtuel, éventuel, quoique toutes les bases juridiques qui le constitueront<br />

soient déjà arrêtés dans l’acte’.<br />

32 De categorie van het eventueel recht werd door ons Hof van Cassatie erkend in<br />

een arrest van 28 maart 1957. (*3)<br />

Het betrof in casu het statuut van de tantièmes die de erfgenamen van een<br />

vennootschapsbestuurder ontvingen als vergoeding voor het door hun rechtsvoorganger<br />

uitgeoefende mandaat. Statutair was bepaald dat de bestuurder vergoed<br />

(*1) H. DE PAGE, o.c., I, nr. 154; Gent 3 maart 1932, Pas. 1932, II, 144; vgl. Gent 17 december 1968, R.W. 1968-69,<br />

1245, en H. DE PAGE, o.c., V, uitg. 1975, 278, nr. 291.<br />

(*2) H. DE PAGE, o.c., I, nr. 171; vgl. W. <strong>VAN</strong> GERVEN, Beginselen van Belgisch Privaatrecht, I,Algemeen Deel,<br />

Antwerpen-Utrecht, 1969, 105, nr. 37. De notie van het eventueel recht werd voor het eerst besproken door R. DEMO-<br />

GUE, ‘Des droits éventuels et des hypothèses où ils prennent naissance’, Rev. trim. dr. civ., 1905, 723 e.v., 1906, 231 e.v.<br />

en verder uitgewerkt door J. M. VERDIER, Les droits éventuels, Parijs, 1955, wiens gedachten goed worden samengevat<br />

in Y. HANNEQUART, ‘La Condition’, Nov. Dr. civ., IV-2, nrs. 1-14 en 37-5<strong>3.</strong><br />

G. MARTY en P. RAYNAUD, Dr. civ., I,Introduction générale à l’étude du droit, Parijs, 1972, 2e uitg., 298, nr. 165<br />

definiëren: ‘Le droit éventuel est un droit encore imparfait, en formation et qui ne réunit pas toutes les composantes nécessaires<br />

à son existence, sa perfection même dépendant d’éléments non seulement futurs mais incertains’. M. DEVOS geeft<br />

de volgende definitie van het eventueel recht: ‘Is de toekomstige en onzekere gebeurtenis een essentieel of constitutief<br />

bestanddeel van de overeenkomst of rechtshandeling, zonder hetwelk het bestaan van het recht ondenkbaar is, dan is er<br />

geen sprake van een voorwaarde. De gebeurtenis is dan immers een intrinsiek onderdeel van het recht, zodat het recht niet<br />

bestaat en louter eventueel blijft, zolang de gebeurtenis niet vervuld is. Slechts bij verwezenlijking van de gebeurtenis<br />

ontstaat het eigenlijk recht, zonder retroactiviteit’ (Loon naar Belgisch arbeidsovereenkomstenrecht, Maklu, Antwerpen-<br />

Apeldoorn, 2001, 914-915, nr. 573).<br />

(*3) Pas. 1957, I, 914 e.v., met concl. van W. GANSHOF van der MEERSCH.<br />

Ook in een arrest van 14 oktober 1954 (Arr. Cass. 1955, 74, Pas. 1955, I, 119; voor het geheel van deze problematiek,<br />

zie R. KRUITHOF, ‘Le régime juridique des travaux réalisés par le preneur dans le fonds loué’, R.C.J.B. 1966, 55-766) is<br />

reeds sprake van een eventueel (de Nederlandstalige versie van het arrest heeft het over een ‘gebeurlijk’) recht in verband<br />

met het recht van de huurder om, krachtens het huurcontract, een vergoeding te verkrijgen voor de aan het gehuurde goed<br />

aangebrachte verbouwingen. Dit recht ontstaat echter pas op het einde van het huurcontract, voorzover de verbeteringen<br />

effectief zijn aangebracht en intussen niet zijn verwijderd en voorzover de verhuurder hun sloping niet eist. Beide gebeurtenissen<br />

zijn essentieel voor het recht van de huurder op vergoeding, en kunnen niet als voorwaarde voor dit recht doorgaan.<br />

Bijzondere overeenkomsten<br />

OBO – Afl. 65 (4 oktober 2005)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!