Hoofdstuk 3. MODALITEITEN VAN VERBINTENISSEN

More documents

Recommendations

Info

VOORWAARDE – 154 <strong>VERBINTENISSEN</strong>RECHT mers naliet de verkoopovereenkomst te laten overschrijven, is zijn recht in geen geval tegenwerpelijk aan de derde, C, voorzover die te goeder trouw heeft gecontracteerd. (*1) De vervreemdingen die B daarentegen, tijdens de wachttijd, zou hebben toegestaan, kunnen door A, na het in vervulling gaan van de voorwaarde, niet meer worden betwist. Eens de voorwaarde vervuld, heeft A heeft immers geen actueel belang meer om deze vervreemdingen aan te vechten. Correlatief beschikt de begiftigde onder ontbindende voorwaarde tijdens de wachttijd over een recht dat wordt bedreigd door de vervulling van de voorwaarde, waardoor het geschonken goed naar de schenker zal terugkeren. Vervreemdt hij het geschonken goed tussentijds geheel of gedeeltelijk aan derden, dan vervallen deze vervreemdingen na het in vervulling gaan van de voorwaarde. Deze derden hebben immers geen sterker recht dan hun rechtsvoorganger. 236 In beide hypotheses – de koper onder opschortende voorwaarde en de begiftigde onder ontbindende voorwaarde – stellen we dus vast dat de definitieve eigenaar zijn na de vervulling van de voorwaarde definitief geworden recht kan laten gelden niet alleen tegen zijn wederpartij, de verkoper onder opschortende voorwaarde of de begiftigde onder ontbindende voorwaarde, maar ook tegen derden, rechtsverkrijgers van de verkoper onder opschortende voorwaarde of van de begiftigde onder ontbindende voorwaarde. Dit wordt zeer duidelijk verwoord door H. EYGOUT, nochtans een fervent voorstander van de strikte retroactiviteit van de vervulde voorwaarde. ‘[L’acheteur sous condition suspensive] entend, en tous cas, s’assurer pour l’avenir le bénéfice du marché. A cet effet, il faut, dans l’intention des parties, que le vendeur maintienne de son côté intact son consentement en ne faisant rien de contraire à la réalisation de la vente conditionelle qu’il a promise. Sans doute, il peut percevoir définitivement les fruits de la chose et, dans une certaine mesure, contracter sur elle des actes d’administration. La volonté de l’acheteur n’y est pas positivement contraire. Mais celui-ci ne saurait s’accommoder des actes de disposition [...] que le vendeur accorderait à des tiers postérieurement au contrat conditionnel. Il est vrai que, de toute façon, il aurait droit de la part du vendeur à des dommages-intérêts pour violation de la promesse, mais ce n’est pas ce qu’il a en vue. Il a vraisemblablement contracté pour s’assurer la chose elle-même en non des dommages-intérêts représentant plus ou moins exactement sa valeur matérielle’ (*2) ....‘Il faut donner à [l’acheteur] le moyen de ravoir sa chose entre les mains de quiconque elle se trouve, et pour cela faire tomber les actes du débiteur contraire[s] au contrat conditionnel’. (*3) (*1) Vgl. H. DE PAGE (en R. DEKKERS), o.c., VII, 1957, nrs. 968 en 1070-1082; E. DIRIX EN R. DE CORTE, Zekerheidsrechten, Antwerpen, 1999, 105-110, nrs. 121-129; H. EYGOUT, o.c., 307-308, nr. 452. (*2) H. EYGOUT, o.c., 296, nr. 432. (*3) H. EYGOUT, o.c., 297, nr. 434. OBO – Afl. 65 (4 oktober 2005) Kluwer uitgevers
<strong>VERBINTENISSEN</strong>RECHT VOORWAARDE – 155 237 De veel bekritiseerde retroactiviteit van de vervulde voorwaarde, zowel opschortende als ontbindende, zou, zo kan hier toch als werkhypothese worden geopperd, eigenlijk neerkomen op hetgeen onze noorderburen de zakelijke werking van de ontbindende voorwaarde noemen. (*1) Het gaat om zakelijke werking, omdat het in vervulling gaan van de voorwaarde de eigendom, vrij en onbelast, naar de definitieve eigenaar doet overgaan. Die kan het vervreemde goed derhalve in handen van derden revindiceren en moet zich niet tevreden stellen met een vordering tot schadeloosstelling tegen zijn contractpartij, de voorwaardelijke verkoper of begiftigde. Deze zakelijke werking kenmerkt verder enkel de ontbindende voorwaarde en, op het eerste gezicht nogal verrassend, niet rechtstreeks de opschortende voorwaarde. Het recht onder opschortende voorwaarde van de voorwaardelijke koper gaat immers onvermijdelijk gepaard met het eigendomsrecht onder ontbindende voorwaarde van de verkoper (zie hoger, nr. 58). Tijdens de wachttijd kan deze het aan de koper voorwaardelijk vervreemde goed weliswaar nog rechtsgeldig onvoorwaardelijk aan derden vervreemden. Maar de ontbinding waaraan zijn eigen recht blootstaat, bedreigt evenzeer het recht van zijn rechtsverkrijgers. Wordt het recht van de oorspronkelijke verkoper ontbonden, dan treft deze ontbinding alle verdere zakelijke rechten die hij op het goed toestond. De definitieve eigenaar, de voorwaardelijke koper, kan zijn definitief recht tegen allen laten gelden. Maar juist hetzelfde mechanisme doet zich voor bij de vervulling van de ontbindende voorwaarde, als de voorwaardelijk begiftigde de zaak pendente conditione aan derden vervreemdt. De vervulling van de ontbindende voorwaarde heeft tot gevolg dat het zakelijk recht van de begiftigde op het goed vervalt, terwijl hij aan derden enkel voor ontbinding vatbare rechten kon toestaan. 238 Dat de terugwerking van de vervulde voorwaarde neerkomt op de zakelijke werking van de ontbindende voorwaarde, zoals die in Nederland wordt aangenomen, maakt het mogelijk een schijnbare paradox op te lossen. Er werd immers betoogd dat het eigen is aan het voorwaardelijk recht dat de houder ervan wordt beschermd tegen daden van zijn wederpartij, de schuldenaar, die zijn recht tot niets zouden herleiden. Maar anderzijds stelt men vast dat de voorwaarde, in het Nieuw Nederlands Burgerlijk Wetboek, geen terugwerkende kracht heeft (art. 3:38, lid 2); de terugwerkende kracht zou door de partijen zelf niet eens kunnen worden bedongen. (*2) (*1) Zie daarover ASSER-RUTTEN, o.c., 142-146; ASSER-HARTKAMP, o.c., IV-1, 134-136, nr. 175. M.E. STORME (‘Het ingaan en de terugwerkende kracht van de ontbinding van wederkerige overeenkomsten’, T.B.B.R. 1991, 105, nr. 5) vermeldt het onderscheid tussen de obligatoire en de zakenrechtelijke werking van de ontbinding. Men vergelijke met de terugwerkende kracht van de verdeling (art. 883 B.W.), die eigenlijk slechts hierop zou neerkomen dat de goederen die aan een deelgenoot worden toebedeeld, door hem worden verkregen vrij van alle lasten en zakelijke rechten die zijn deelgenoten tijdens de onverdeeldheid op het goed zouden gevestigd hebben (H. DE PAGE en R. DEKKERS, o.c., IX, nrs. 1376 en 1421). (*2) ASSER-HARTKAMP, o.c., IV-1, 135, nr. 175. Bijzondere overeenkomsten OBO – Afl. 65 (4 oktober 2005)
Page 1 and 2:
VERBINTENISSENRECHT VOORWAARDE - 1
Page 3 and 4:
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104: VERBINTENISSENRECHT VOORWAARDE - 10
Page 153: VERBINTENISSENRECHT VOORWAARDE - 15
Page 161: VERBINTENISSENRECHT VOORWAARDE - 16
show all

Hoofdstuk 3. MODALITEITEN VAN VERBINTENISSEN

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?