Kjent og ukjent i djevelsk ikonografi - Logg inn på Min Side
Kjent og ukjent i djevelsk ikonografi - Logg inn på Min Side
Kjent og ukjent i djevelsk ikonografi - Logg inn på Min Side
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Apokalypsen til St. Paulus var truleg skriven i det 3. hundreåret, <strong>og</strong> hadde hovudsakleg to<br />
inspirasjonskjelder 118 . Den eine var openbaringa til St. Peter, den andre var desse versa frå St.<br />
Paulus’ andre brev til korintarane:<br />
”Eg må rosa meg, endå det ikkje tener til noko. Og no kjem eg til syner <strong>og</strong> openberringar eg<br />
har fått frå Herren. / Eg veit om eit menneske i Kristus, ein som for fjorten år sidan vart rykt<br />
<strong>inn</strong> i den tredje himmel - om han var i lekamen eller utanfor lekamen, veit eg ikkje, Gud veit<br />
det. / Og eg veit at denne mannen vart rykt <strong>inn</strong> i Paradis - om han var i lekamen eller utanfor<br />
lekamen, veit eg ikkje, Gud veit det - / <strong>og</strong> der fekk han høyra useielege ord, som eit menneske<br />
ikkje har lov til å tala. / Denne mannen vil eg rosa meg av, men av meg sjølv vil eg ikkje rosa<br />
meg, utan av mi vanmakt.” 119<br />
Den originale visjonen var skriven <strong>på</strong> gresk, <strong>og</strong> kjennast berre gjennom seinare revisjonar <strong>på</strong><br />
gresk, syrisk, koptisk, arabisk, armensk, slavisk <strong>og</strong> latin. Den eldste latinske forma er datert til<br />
700-talet, <strong>og</strong> er ein av dei såkalla ”lange” tekstane 120 . Innan det 12. hundreåret når dei franske<br />
vernakulære versjonane byrja å oppstå, fanst det ei rekkje forkorta tekstar som var svært<br />
populære i mellomalderen i heile Vest-Europa <strong>og</strong> middelhavsområda, <strong>og</strong> var omsatt til nesten<br />
alle vernakulære språk i området 121 . I følgje Silverstein fanst det iallfall éi utgåve <strong>på</strong> italiensk,<br />
publisert av Villari i 1865 122 . Vidare viser han at ikkje berre dei forkorta populærversjonane<br />
var kjent i seinmellomalderen, men at <strong>og</strong>så latinske versjonar nærliggjande den originale<br />
greske teksten var kjent i det 14. hundreåret, kanskje via den nære kontakten med Bysants.<br />
Vidare argumenterar han for at Dante har hatt nært kjennskap til, <strong>og</strong> henta inspirasjon frå<br />
Paulus’ visjon, <strong>og</strong> kanskje ikkje berre til dei forkorta populærversjonane, men <strong>og</strong>så til den<br />
”lange” teksten 123 . Når eg seinare i samanheng med analysen av kunstverka refererar til<br />
Apokalypsen til Paulus, vil dette vere til Montague Rhode James’ omsetting av den lange<br />
latinske teksten 124 . Dette fordi denne er grunnlaget for dei seinare korte versjonane, <strong>og</strong> fordi<br />
118 Theodore Silverstein, ”The visio sancti Pauli: new links and patterns in the western tradition”, Archives d’histoire<br />
doctrinale et littéraire du moyen age, 26, 1959, s. 199<br />
119 2Kor 12:1-5, sjå Owen, 1970, s. 2<br />
120 Owen, 1970, s. 3<br />
121 James, Montague Rhodes, The apocryphal New Testament, Oxford, 1924, s. 525; Silverstein, 1959, s. 199<br />
122 Silverstein, 1959, s. 221. Ref. note 101: Pasquale Villari, Antiche leggende e tradizioni che illustrano la Divina<br />
Commedia, Pisa, 1865<br />
123 Silverstein, 1959, s. 200-201<br />
124 James, 1924, s. 526-555<br />
33
Change language