Kjent og ukjent i djevelsk ikonografi - Logg inn på Min Side

Orvieto seg narrativt frå venstre mot høgre og liknar like mykje samtidig maleri 284 . Utover
dette er dei stilisiske inspirasjonskjeldene vage, men Gardner meiner at der er nære
ikonografiske og formale band med serbiske 1200-tals muralmaleri 285 . I følgje Moskowitz har
relieffa i Orvieto klare ikonografiske relasjonar til Nicola og Giovanni Pisano, men: ”…there
is no direct stylistic line from Nicola or Giovanni to ”Maitani” or from Tino and Sienese
sculpture to ”Maitani” and Orvieto. For the time being we must be content to recognize in the
façade as a whole a masterpiece of design whose reliefs count among the most beautiful and
powerful of the Trecento.” 286 Likevel meiner eg det er riktig, og viktig, å markere at relieffa i
Orvieto, lik dei til Pisano-brørne, markerar eit anna stilistisk fokus enn dei andre
monumentale helvetesframstillingane i perioden, gjennom eit meir medvitent forhold til
antikk skulptur.
3.5 Camposanto i Pisa, Buonamico Buffalmacco, ca. 1330
Camposanto Monumentale er eit gravmonument reist på 1200-talet. Somme av Pisas mest
fornemme familiar og borgarar hadde gravplass i Camposanto, samt ein del borgarar frå andre
byar. Lågare klasser gravla sine døde i det indre gardsrommet av monumentet. 287 Helvete er
ein del av ein omfattande freskosyklus som består av representasjonar av Dødens Triumf,
Dommedag, Helvete og Thebaiden, og dei hang opprinneleg på sørveggen i Camposanto.
Sjølv om Helvete og Dommedag inngår i eit større biletprogram som i og for seg kunne vere
interessant for temaet som her behandlast, tillet ikkje omfanget på oppgåva at eg tek føre meg
andre enn desse to freskane. Dei høyrer i utgangspunktet saman i ei freske, men er no skilt frå
kvarandre i to delar 288 . Då Dommedag og Helvete hang saman, målte dei 6.0 X 15.6 meter.
Kvar for seg måler Dommedag 6.0 X 8.6 meter, og Helvete 6.0 X 7.0 meter 289 . Dette er første
gong i italiensk kunst at helvetesframstillinga er like stor (nesten) som dommedagsdelen, og
at ho er ved sidan av Dommedag og ikkje i det nedre høgre hjørnet av den 290 . Seinare
284 Julian Gardner, „The facade of the Duomo at Orvieto“, De l’art comme mystagogie: Iconographie du Jugement dernier et
des fins dernières à l’époque gothique, Poitiers, 1996, s. 205
285 Julian Gardner, „The facade of the Duomo at Orvieto“, De l’art comme mystagogie: Iconographie du Jugement dernier et
des fins dernières à l’époque gothique, Poitiers, 1996, s. 204
286 Moskowitz, 2001, s. 128
287 B. K. Dodge, Traidtion, Innovation, and technique in trecento mural painting…, 1978, s. 26
288 Etter ein bombebrann i 1944 vart dei så øytdelagte at dei vart hekta av veggen av Leonetto Tintori i 1947-48, og
Dommedag og Helvete vart da skilte frå einannan. Denne brannen og ein flaum i 1966 har ført til at freskane er i svært dårleg
stand: sjå Dodge, 1978, s. 31, 92 og 254
289 Dodge, 1978, s. 129, note 61
290 Dodge, 1978, s. 87
69