Kjent og ukjent i djevelsk ikonografi - Logg inn på Min Side

desse figurane har beina i været, eller berre hovudet stikk opp. På kanten av brunnen lengst til
venstre sit ein biskop som med eine handa grev i ein pengepung han nettopp har mottatt, som
velsignar ein knelande gestleg person med andre handa. Det kommersielle ved dette
sakramentet skal illustrere synda simoni 267 . Blant dei som kjem inn til Helvete ser vi ein
korrupt dommar med lue og hermelinkåpe, og ein gjerrigknark som slit med ein sekk full av
gull over skuldra (fig. 19)
Giottos Lucifer er lys fiolett (fig. 19). I følgje Lorezi er denne satafiguren eit viktig ledd i
innføring av farger i djevelsk ikonografi, noko vi kjem inn på i kapittel 4.2 268 . Lucifer i
Arenakapellet er kraftigare enn Satan i Baptisteriet, han ser nærmast gravid ut. Han stappar i
seg syndarar. På same vis som i Baptisteriet heng beina til ein syndar ut av munnen hans,
medan han held to syndarar, klar til å ete dei, i hendene. Han sit på ein steinhaug og avførar
eller føder syndarar. Det ligg ein haug syndarar rett under han som han trør på med kloføtene
sine. Mellom beina til Lucifer ser vi ein syndar som har stappa båe hendene i munnen. Vi skal
seinare sjå nærare på denne gesten, som Barasch tolkar som eit anna teikn på desperasjon 269 . I
sitt angrep på den tradisjonelle oppfatninga om at Giotto har malt Helvete under Dante si
rettleiing, refererar Moschetti til den latinske versjonen av den irske Tundals visjon for
likskapar 270 . Mellom anna meiner han at Lucifer-figuren, med syndarfortærande drakeslangar
som stikk ut av øyro og av setet, og store kraftige horn, liknar meir på monstret Acheron i
denne visjonen enn på Satan i Dante sitt Inferno. Posituren til Lucifer i Arenakapellet er som i
Baptisteriet den til ein Antikrist: Høgre handa er løfta som i frelse og venstre handa er senka
som i fordømming. Samstundes held han ein syndar i kvar hand. Rothschild & Wilkins
poengterar at den mest slåande forskjellen mellom dei to Lucifer-figurane er at Lucifer i
Padova er meir hårete og korpulent, og at han har fått rovfuglkløar i staden for føter. Desse
trekka finn vi også hjå Lucifer i preikestolane til Niccolò og Giovanni Pisano 271 .
Greipet, eller den totagga gaffelen, for eksempel hjå djevelen som flenger opp ryggen til ein
horekunde (fig. 20), har sitt motsvar i Baptisteriet der ein djevel brukar det til å rake i elden
med (fig. 9). Eit reiskap vi ikkje finn i Baptisteriet er saga, som i Arenakapellet vert bruka til å
kutte eit syndarhovud i to (fig. 19). Lemlestinga og torturen av syndarsjeler er utført på
267 I følgje blant andre Baschet, 1993, s. 624
268 Lorenzi, 1997, s. 36
269 Barasch, 1976, s. 124
270 Moschetti, 1907, s. 103, note 1
271 Rothschild & Wilkins, 1928, s. 32, og note 2 for relasjonar mellom luciferfigurane i prekestolane til Niccolò og Giovano
Pisano, og mosaikken i Firenze og fresken i Padova.
64