Kjent og ukjent i djevelsk ikonografi - Logg inn på Min Side

Kristus sit øvst, omgitt av englar og dommedagsbasunar. Til høgre for Kristus er apostlane, og
til venstre helgenane. 11 på båe sider sit, medan den 12. på kvar side er oppreist og står inntil
Kristi mandorla. Dei fleste sit med hovudet bøygd litt til side, og har hendene anten falda i
bøn, korsa over brystet eller gjer ein gest med peke- og langefingeren.
I registret nedanfor står dei Heilage saman med englar. Dei har hendene falda eller i
nærkontakt med englar og kvarandre. Mennene står ved Kristi høgre side: her er kardinalar,
bispar og munkar. Kvinnelege martyrar står til venstre for Kristus. Gruppene vender seg mot
midten og oppover mot Frelsaren. Saman med kvinnene, mot midten, går Jomfru Maria i
forbøn for menneskeætta. I det venstre feltet, heilt ytst til venstre, er tre personar som ein
meiner er Maitani og sønene hans 277 . I registret nedanfor står dei utvalde, som førast opp til
dei Heilage av englar. Her er ikkje kjønna skilt frå kvarandre, men dei er kjønnslause,
androgene ynglingar. Desse gruppene er meir urolege og dynamiske enn gruppa over. Den
lengst mot midten i kvar gruppe knelar og ber.
I det nest nedste registret vender dei utvalde og dei fordømte seg bort frå einannan, i det
Kosegarten (og Baschet) kallar ”cortèges divergeantes” 278 . Dei utvalde er til venstre og dei
fordømte til høgre. Blant dei utvalte er det stor grad av samhandling, fleire ser ut til å kviskre
eitt og anna til kvarandre. Heilt til venstre ser vi fire kvinner bli leidd mot det himmelske
ljoset av ein engel. Dei fordømte til høgre har uttrykksfulle ansikt og gestar. Kroppane og
ansikta er vridde av angst, dei held seg for hovudet, ansiktet eller faldar hendene i frykt. Dei
er bunde saman av eit taug eller ei lenkje, ein straffeengel på venstre side piskar dei mot
høgre, der nokre hårete djevlar med fæle spottande glis tar imot dei (fig. 24).
Nedst til venstre framstillast dei dødes oppståing frå gravane (fig. 23). Dei er muskuløse og
senete, og ser engstelege ut. Ein sjel som stikk hovudet opp av kista si ser rett mot betraktaren
og faldar hendene i inntrengande bøn. Ein annan som har kome ut av kista er på veg opp i
feltet over, og han ser deformert og fråstøytande ut i frykt og angst. .
276 White, 1959, s. 256-257
277 White, 1959, s. 281; Kosegarten, 1996, s. 67
278 Kosegarten, 1996, s. 65
66