het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

HET WERELDLIJK LIED 115
Van de nog resterende oorspronkelijk Nederlandse stem.
men zijn er nog enkele, die onmiskenbaar hun afkomst
van een danswijze verraden. Dit kan men opmaken uit
het gehele karakter en uit de maatsoort en het stereotiep
volgehouden rhythme. Daartoe kan men allereerst rekenen
de Studentendans en „Hoe groot o Heer en hoe
vervaerlick" waarboven met kleine letters is aangegeven
„yoke'', waarmede bedoeld is een langzame vorm van
de gaillarde.
Verder de melodieen „Ghy die met u braef gelaet" en
„Het was een ryck mans burgers zoon". Over de oorsprong
van „Hoort allegaer" tast men nog in het duister.
Misschien is de tekst hier met de melodie ontstaan bij
gelegenheid van de overwinning der watergeuzen in
Zeeland (1574 ).
De oogst aan Nederlandse liederen is bij Valerius dus
wel bedroevend klein. Doch zo wilde de toenmalige
mode het nu eenmaal en dit verwijt kan men even goed
aan Starter maken met zijn „Friesche Lusthof", die niet
minder dan 25 melodieen met de Gedenckklank gemeen
heeft(!) of aan Lenaerts van der Goes met zijn „Druyventros
der Amoureusheyt". Toch is het aantal Nederlandse
liederen bij Valerius nog altijd grocer. Meer betreurensw
,,ardig is het, dat Valerius zoveel ontleend
heeft aan de toenmalige instrumentale dansmuziek:
Balletten, Almanden, Courantes, Gaillardes, Branles enz.
Daardoor vooral zijn de meeste melodieen niet geschikt
voor de stem, of door een te grote omvang Of door het
zuiver instrumentaal karakter.
Het is hier onze taak niet na te gaan hoe het verval van,
het volkslied bewerkstelligd werd, zowel door de buitenlandse
overheersing als door de toenemende instrumentale
invloed. Dr J. Pollmann heeft dit bovendien reeds
duidelijk en overtuigend genoeg gedaan. Doch wij wil-