het bloeitijdperk van het nederlandse volkslied

TER INLEIDING 11
terug vinden, waaraan het ons zozeer ontbroken heeft.
De tijd, waarin men geloofde, dat het volkslied is ontstaan
uit de samenwerking van het gehele yolk, ligt
achter ons. Deze mening wordt reeds lang als verouderd-romantisch
beschouwd. Het yolk als gemeenschap
is niet in staat tot zelfstandig scheppen; hoogstens
tot omvormen en varieren van het oorspronkelijke.
Doch de oorspronkelijke melodie en dichtvorm zijn
steeds afkomstig van een uit het yolk geboren hoogbegaafd
individu. Het is niet persê noodzakelijk, dat zijn
naam onbekend is, doch de geest en de mentaliteit van
het yolk moet hij volkomen aanvoelen. Zó kunnen wij
sommige liederen van Brugman, de Casteleyn, Jan van
Hu1st, ja zelfs van Breedero tot de volkslitteratuur rekenen.
Het lied dankt dus zijn ontstaan aan 66n bepaalden
schepper. Meestal is zijn naam onbekend, want even
onopgemerkt als zijn lied ontstaat, even onopgemerkt
wordt het door een kleine gemeenschap overgenomen
en vanuit deze gemeenschap verder gedragen, tot het
tenslotte bezit geworden is van heel een yolk. En zelfs
aan de taalgrenzen blijft het dan niet gebonden. Een
werkelijk populair lied is in staat de landsgrenzen over
te steken en in zijn nieuwe omgeving voort te leven en
passende vormen aan te nemen.
Doch met dit alles hebben wij nog Been antwoord gegeven
op de vraag, hoe het lied eigenlijk ontstaat. Over
de oorsprong van het volkslied bestaan verschillende
theorieen. Meestal wordt een bepaalde theorie eenzijdig
belicht en uitgebuit en het beste kunnen wij aannemen,
dat er in elke theorie iêts waars schuilt.
Het is zeker, dat elke primitieve vocale muziek haar
ontstaan vindt in de roep. De roep kan voorkomen als
een middel om zich verstaanbaar te maken of als een